Me pikëllim dhe dhimbje njoftojmë Farefisin,Miqët, Shokët dhe dashamirët se të Djelën me datën 21 Shtator 2014 ne Norwalk Connecticut të SHBA-ve, në moshën 37 vjecare, ndrrojë jetë më i dashuri ynë,Paul Gjone Sylaj.
Trupi i të ndjerit Paul do të ekspozohet të Ejtën me datën 25 Shtator në
BOSAK FUNERAL HOME
453 SHIPPAN AVENUE
STAMFORD CT 06902
Duke filluar nga ora 2:00 PM deri në ora 9:00 PM
Mesha për të ndjerin Paul Gjone Sylaje do të mbahet të Premten me 26 Shtator në Kishën Katolike ST. Matthew 216 Scribner Avenue Norwalk CT ne ora
10: 00AM
Pas meshës trupi i të ndjerit do të përcillet për në banesën e fundit në Varrezat ST. Johns Cemetery
Richards Avenue
Norwalk CT
E Pikëlluara
familja Sylaj
Gjon Syla me bashkëshorten Halina Sylaj,djemët Toni dhe Lone Sylaj
Axhët Pjetër Sylaj dhe Dode Sylaj
Kërkojmë ndjesë për ndryshime të Datave
Për informata më të hollsishme thirrni në telefonin e familjes Syla 1-203-981-7480

Nga SKËNDER BUÇPAPAJ/
Nga mënyra si e pranoi ftesën për të vizituar vendin tonë, mua dhe jo vetëm mua Papa Françesku ma krijoi idenë se është ai është me prejardhje arbëreshe. Në Argjentinë ne kemi një komunitet arbëresh nga ka dalë edhe shkrimtari me famë botërore Ernesto Sabatto, autor i kryeveprave si “Mbi heronjtë dhe varrezat”, “Tuneli” e tjerë.
Edhe pse pritshmëria jonë nuk u vërtetua, pasi të dielën nuk e shpalli prejadhjen gjatë vizitës së tij në Shqipëri, unë parapëlqej të mbetem nga ata shqiptarë që nuk heqin dorë nga ideja fikse se Papa Françesku është papa ynë.
Është papa ynë, sepse Papa Françesku njihet botërisht si papa i të vuajturve, i të martirizuarve, i të papërkrahurve, i të pashpresëve. Rallë ndonjë vend tjetër, rrallë ndonjë komb tjetër, në të kaluarën dhe në të sotmen e vet, është mishërim i këtyre katër epiteteve sa vendi ynë, sa kombi ynë. Edhe shtegtimi i tij apostolik për tek Vendi i Shqiponjave, ishte një shtegtim ngushëllues, përkrahës, këshillues dhe nxitës. Papa Françesku iu kërkoi shqiponjave të plagosura apo shqiponjave ‘me krahë të thyera’, siç thoshte dikur Migjeni, t’i përtërijnë flatrat e tyre dhe të fluturojnë lart.
Papa Françesku iu bëri thirrje shqiptarëve, i bëri thirrje kombit shqiptar, i bëri thirrje shoqërisë shqiptare për lartësim, për mobilizim të energjive shpirtërore dhe fizike në mënyrë që të kryejë një hop të madh lartësues, të kryejë, pra një dalje, një shkëputje drejt shpresës. Ati i Shenjtë gjatë vizitës në Shqipëri, duke dalë shumë herë nga teksti, siç e vërejtën edhe reporterët dhe analistët e huaj, e përsëriti: Jeni populli me moshën më të re në Evropë!
Prandaj Papa iu drejtua brezit të ri shqiptar që të bëjë tashi, në kohën e shanseve dhe të shpresave, atë që nuk e bënë brezat e tjerë. Një rini pa plagët e trashëguara nga mijëvjeçarët, pa njollat e modave të sotme, do të ishte në gjendje të lartësonte jo vetëm veten, por edhe vendin, edhe kombin. Iu drejtua pikërisht asaj rinie, e cila, sipas sondazheve aktuale, në masën 95% i shikon shpresat tek emigrimi në vendet perëndimore.
Në këtë aspekt, si në shumë të tjera, Papa Françesku është papa i rinisë, ashtu si Papa Gjon Pali II. Në tri udhëtimet e tjera, në Argjentinë, Brazil dhe në Korenë e Jugut, Papa shënonte atje ditën e rinisë.
Duke ledhatuar shqiptarët në krenarinë e tyre, Papa Françesku, njëherësh ua kujtoi atyre plagët, të cilat janë sa të trashëguara edhe të fituara, sa të së kaluarës së pafat aq edhe të tranzicionit të mbrapshtë, aq edhe të anës së vrazhdë të globalizmit. Pikërisht në një kohë kur dikush në Shqipëri shkrryhet në Olimpet e pasurisë, ndërsa shumica absolute dergjet në kënetat dhe moçalet e varfërisë, Ati i Shenjtë dha mesazhin universal se “globalizimi i mallrave dhe i tregjeve duhet të shoqërohet me globalizimin e drejtësisë dhe të solidaritetit”.
Shqipëria është një vend që ka trashëguar nga e kaluara komuniste hendeqe të mëdha. Këto hendeqe të mëdha janë thelluar tejet frikshëm në periudhën e tranzicionit. Janë thelluar hendeqet në aspektin ndërklasor, në aspektin ndërideologjik, në aspektin ndërkrahinor etj. etj. Dhe janë krijuar plot hendeqe të tjera të reja.
Ngushtimi i këtyre hendeqeve, siç këshilloi Papa, bëhet duke shtrirë traditën tonë të harmonisë ndërfetare në të gjitha dimensionet e tjera të jetës sonë, duke krijuar shpresën, duke ngjallur shpresën e së ardhmes në vetë trojet tona, duke u ballafaquar me të kaluarën tonë, duke praktikuar ndjesën dhe faljen ndërmjet vëllezërve shqiptarë, duke u vëllazëruar, pra, nën shembulin e traditës së vëllezërimit dhe të harmonisë ndërfetare.
Papa Françesku e nënvizoi në mënyrë të veçantë rolin e diasporës në përparimin e Vendit të Shqiponjave, duke vlerësuar se një pjesë e shqiptarëve zgjodhi rrugën e emigracionit për ta ndihmuar vendin e tyre, ndërsa një pjesë tjetër vendosi të rrijë këtu për ta përparuar vendin e tyre.
Nëse në Korenë e Jugut Ati i Shenjtë bëri thirrje për bashkimin e dy Koreve, bashkimin e dy pjesëve të vendit, dy pjesëve të kombit, në Shqipëri bëri thirrje për bashkimin dhe vëllezërimin e shqiptarëve të të gjitha anëve dhe të të gjitha përkatësive nëpërmjet respektimit të idenitetit të secilit. Nuk mund të ketë respekt ndërmjet njerëzve, pa respektuar, së pari, identitetin e tjetrit, porositi Papa Fraçesku.
Me ardhjen e tij, siç e pamë, Ati i Shenjtë, i bashkoi të gjithë shqiptarët, në hapësirën e tyre në Ballkan dhe në diasporë.
Prania e Papës zgjoi emocione të mëdha tek të gjithë shqiptarët, në Atdhe dhe në botë. Por edhe Papa Françesku ishte i emocionuar gjatë gjithë kohës. Tek një natyrë e lexueshme siç është Ati i Shenjtë, kjo u vu re nga reporterët e huaj.
Gazetarët e huaj, në transmetimet e tyre të drejtpërdrejta, duke u ndaluar shpesh në faktin se kreu i Selisë së Shenjtë e zgjodhi pikërisht Shqipërinë, i zgjodhi pikërisht shqiptarët për shtegtimin e tij të parë apostolik në Evropë, jashtë Italisë, thanë se papa e konsideron Shqipërinë kështu si Porta e Evropës. Nga Porta e Evropës, theksuan ata, shtegtimin tjetër Papa do ta ketë në Strasburg, në qendër të Evropës. Pra, vendi ynë, kombi ynë, i postilirianëve, i shqiptarëve është Porta e Evropës, nuk është Evropë dhe Azi, nuk është Lindjen dhe Perëndim, nuk është edhe kështu, edhe ashtu, nuk është as kështu, as ashtu, siç është nënvizuar shpesh deri sot, pa vizion dhe pa mirëdashje – është Porta e Evropës, është çelësi dhe kyçi i Evropës, do të theksoja një tjetër togfjalësh që u përmend shpesh të dielën.
Katolikët shqiptarë, janë të vetmit katolikë të mbijetuar në gjithë Ballkanin e Bizantit dhe të post Bizantit. Vendi i Shqiponjave, trojet shqiptare në tërësinë e tyre, janë e vetmja hapësirë në Ballkan, ku krishterimi perëndimor i përballoi sfidat e të gjitha stuhive dhe rrebesheve, që nga shtegtimi i parë i Shën Palit në tokën tonë, diku nga vitit 46 i erës së re, deri në ditët tona. Ky është një dimension i qytetërimit, tejet i fuqishëm, i pandërprerë dy mijë vjet, që askush tjetër nuk e ka në juglindjen as në lindjen e kontinentit tonë.
Sigurisht, kjo ka ndikuar në mënyrë vendimtare që Papa Françesku, pa asnjë ngurim, ka marrë vendimin për të ardhur në Vendin e Shqiponjave. Kjo flet për një vëmendje të plotë të Vatikanit dhe të Perëndimit ndaj shqiptarëve, vëmendje e cila, nëse ne i shërbejmë këtij vizioni, në të ardhmen do të rritet në mënyrë vendimtare.
Në fjalimet e tij, Papa Françesku përmendi shpesh fjalë të Papës Gjon Pali II të shqiptuara 21 vjet më parë gjatë vizitës së 23 prillit 1993. Papa Gjon Pali II ishte papa ynë. Mendoj se Papa Françesku do ta zhvillojë dhe do ta realizojë vizionin që Papa Gjon Pali II kishte për ne. Edhe për këtë, unë prirem ta thërras edhe Papa Françeskun papa ynë.

Nga Shefqet Kërcelli*/
Paraditen e datës 22 shtator, në sheshin përbri stacionit të trenit, {Lagja nr.4 e qytetit Durrës} u zhvillua ceremonia për vendosjen e emrit “Selaniku”, këtij sheshi. Në këtë ceremoni morën pjesë kryetari i bashkisë së qytetit Durrës zoti Vangjush Dako, Kryetari i Bashkisë së Selanikut, zoti Jannis Butaris, Konsulli shqiptar në Selanik Riza Poda, përfaqësues të pushtetit lokal Durrës, përfaqësues të ambasadës greke në Tiranë, qytetarë të Durrësit, emigrantë shqiptarë në Selanik, etj. Emërtimi i këtij sheshi me emrin “Selaniku” ishte një dëshirë dhe inisiativë e kahershme e emigrantëve tanë në Selanik, të cilët në bashkëpunim më Këshillin Bashkiak dhe Bashkinë Durrës bënë të mundur realizimin e kësaj nisme. Mbasi u ekzekutuan hymnet e dy shteteve nga banda e qytetit Durrës, zoti Vangjush Dako, i uroi mirëseardhjen kryebashkiakut të Selanikut në këtë ceremoni të thjeshtë, por me simbolikë të madhe. Në vijim zoti Dako theksoi miqësinë tradicionale midis dy popujve tanë dhe rëndësinë historike, ekonomike dhe kulturore të qytetit të Selanikut në Ballkan. Në të ardhmen ne do forcojmë lidhjet e bashkëpunimin midis dy qyteteve tona tha zoti Dako. Ndërkohë zoti Janis Butaris vuri në dukje se pamvarësisht diversitetit të kulturave, mendimeve apo vështirësive të jetës, asgjë si pengon dy popujt tanë që të jetojnë në paqe dhe fqinjësi të mirë. Do punoj gjithë jetës për të forcuar vëllazërinë midis dy popujve tanë, theksoi zoti Butaris. Më pas nga dy krybashkiakët u zbulua pllaka e mermerit me emërtimin e sheshit të Selanikut. Zoti Luan Zyka, aktivist i shoqatës së emigrantëve shqiptarë në Selanik, theksoi se zgjodhëm Durrësin, për të dhënë një shesh me këtë emër, se është një qytet që ka pranuar herët diversitetin kulturor, është qytet-port si Selaniku dhe ka mjaft emigrantë durrsakë në qytetin Helen. Jam shumë i gëzuar që në Durrës kemi një shesh me emrin Selaniku, thotë zoti Panajot Kurti, i cili kishte ardhur me familjen enkas për këtë ceremoni nga Selaniku. Emigrantët shqiptarë në sajë të dëshirës së mirë të zotit Butaris dhe kolegëve të tij kanë një shesh në Selanik me emrin “Durrësi”, i cili ndodhet pranë stacionit të trenit të këti qyteti. Por mbi të gjitha më gëzon fakti që sot ka ardhur në Durrës vetë zoti Butaris, një mik i shqiptarëve. Zoti Butaris është një politikan vizionar, human dhe bashkëkohor. Për bindjet dhe qëndrimet antiraciale shpesh debaton me politikanë ekstremistë në Greqi, thotë Panajoti. Por mbi të gjithë ai është një njeri fisnik, janë të panumurta rastet që Butaris ka ndihmuar shqiptarët në nevojë. Pikërisht nën shoqërinë e durrsakëve të shumtë emigrantë në Selanik, u përcoll dhe zoti Butaris, që shënoi dhe mbylljen e ceremonisë për emërtimin e këtij sheshi, “Selaniku”, një binjak më sheshin “Durrësi” në Selanik.
* Bashkepunetor i Diellit

Nënë e bir festuan ditëlindjet së bashku/
Nga Keze Kozeta Zylo/
Festat familjare gjithmonë janë të veçanta ngase sjellin pranë vatrës së të Zotit të shtëpisë këngë, muzikë dhe valle ku së bashku me familjarë, të aferm miq e shokë mblidhen së bashku. Në emigrim këto marrin dhe më shumë kuptim, më shumë vëmendje sepse mungesa dhe largësia e emigrantëve nga prindërit, vëllezërit dhe motrat është tepër e ndjeshme, është mall që djeg.
Është interesant se disa qytete të vogla për vëtë hapësirën gjeografike që kanë i mban dhe më të lidhur shqiptarët me njeri -tjetrin. Këtë kemi ndjerë gjithmonë sa herë që kemi marrë pjesë në qytetin Dollestown të Pensilvanisë ku jeton dhe punon një komunitet i konsiderueshëm shqiptarësh, një qytet që e ka origjinën e emrit më 1745, kur William Doyle ndërtoi tavernën me të njejtin emër. Ftesën e marrë nga Koço dhe Natasha Gaba për të festuar 60 vjetorin e Natashës dhe të të birit të tyre Ivit 35-vjetorin, e pritëm me shumë kënaqesi dhe emocion. Kur them me emocion ndjej se tek ajo familje plot kulturë ka diçka speciale, është një shkollë më vehte me dy prindër ndoshta dhe më mirë se psikologët e certifikuar… Ivi ka qenë një fëmijë në nevojë, me autizëm, por sa herë që e kemi takuar ne kemi parë rritjen, pjekurinë dhe xhentilencën që u dhuron të gjithë miqve dhe shokëve që e duan aq shumë. Ai i priste dhe i përqafonte të gjithë të ftuarit kërcente dhe këndonte krejt normal me ta, ndoshta dhe më mirë se shumë të tjerë që nuk e kanë pasion vallëzimin.
Duke punuar në programin e autizmit në shkollë të mesme në qytetin ku unë jetoj në Staten Island, dhe duke e krahasuar me përvojën time prej gati 8 vjetësh, shikoj dhe prek nga afër progresin e dukshëm të Ivit, sikur të ketë qenë në të gjitha shërbimet e posaçme që vihen këtu në dispozicion të studentëve në nevojë, si terapia e të folurit, lëvizjet fizike, ora e dëgjimit dhe sherbime të tjera që ju plotësohen me ligj nga Bordi i Edukimit. Por Ivi nuk e pati shansin të jetë në këto shkolla, pasi mungesa e dokumenteve që për ironi të fatit ka bërë që të jetë i përjashtuar nga këto programe të posaçme. Por kjo është një temë tjetër e dhimbshme… Përshëndetja e Ivit për të gjithë miqtë ishte një përshëndetje e ngrohtë dhe plot mirësi. Ja psh ai falënderoi në radhë të parë mamanë e tij Natashën që po festonte 60 vjetorin dhe që më ka rritur me shumë përkujdesje, dy gjyshërit e tij në Tiranë, nëna Bylen dhe gjyshi Gimin që nuk kishin mundësi të vinin, por ja më kanë blerë një byzylyk të argjendtë dhe ngriti dorën që i shkelqente bashkë me sytë blu, vazhdoi me tezen e tij Artën Deputeten e Parlamentit e cila na bëri surprizën më të bukur të vitit duke ardhur që nga Tirana posaçërisht për ne. Në këtë kohë Arta shkon dhe e takon dhe me lot në sy përqafohen nën duartrokitjet e të gjithë pjesëmarrësve.
Një falënderim të veçantë vazdhoi Ivi dua t’i bej Andreas dhe sopranos së shquar Lindita Mezini Loles e cila e përshëndeti me këngën e nënës, lule bore etj, TV Alba Life, dhe të gjithë ju që keni ardhur sot dhe na keni nderuar. E dëgjoja me vëmendje, dhe ndjeja se kjo ditëlindje solli veç sfidë, ngase këta fëmijë të dhurojnë një dashuri krejtësisht të veçantë, një dashuri që ju buron në gjithë qenien e tyre. Prindërit e tij dhe vëllai i vetëm Edgari, i cili punon si financier në një kompani amerikane i kanë dhënë gjënë më të shtrenjtë edukimin, durimin, dashurinë, këto nuk mund të blihen në pazar janë dhurata gati nga Perëndia…
Të gjithë e duam Ivin më thoshnin plot gra si Albana, Luljeta Jaho, Arta Bitri e shumë e shumë të tjerë që e kam të pamundur t’i përmend gjithë emrat, ai është shumë i dashur dhe zemërartë.
Por Ivi ka dhe nje aktivitet të dukshëm që nga Shqipëria, ecuria e tij nën përkujdesjen e jashtëzakonshme të prinderve intelektualë bëri që të ketë një zhvillim të shpejtë.
Ivi ka marrë pjesë në Olimpiadën Speciale në vitin 1995, ku fitoi medalje ari në garën 100 metra dhe medaljen e përfaqësimit që e meritojnë të gjithë atletët.
Pas këtij suksesi ai mori përsëri pjesë në vitin 1998 në Lojërat Botërore duke na përfaqësuar denjësisht.
Ivi u përshëndet veçanerisht nga aktori i Hollivudit dhe politikani Arnold Shvarceneger dhëndri i familjes Kennedy.
Motra e presidentit Kennedy, Eunice Kennedy Shriver ka krijuar Olimpiadën Speciale në vitin 1962 dhe sot në të aderojnë 150 shtete nga e gjithë bota.
Ndërsa burri i saj z.Shriver është një ndër themeluesit e Korpësit të Paqes.
Mbrëmja u zhvillua në restorantin “Garden of Eaten” me ushqime të shijshme shqiptare dhe pjesëmarresit u argëtuan nën tingujt e bukur të muzikës shqiptare me një harmoni dhe respekt të vecantë për Natashën dhe Ivin, ku si nënë e bir festuan ditëlindjet së bashku.
Ishte një e dielë e bukur në Dollestown me dy gëzime në një ditë.

21 shtator, 2014
Dollestown, Pennsylvania

Bëhet e qartë se intervenimi me trupa tokësore nuk është aktual, por me bomba nga ajri do të jetë vështirë të arrihet një zgjidhje afatgjatë, për më tepër nuk mund të zgjidhet katastrofa humanitare që po ndodh atje/
Shkruan: XHAVIT ÇITAKU/
Ajo e paimagjinueshmja po ndodh përsëri. Këtë e dëshmon Amnesti Internacional në raportin e saj të paraqitur javën e shkuar, duke konstatuar se ajo çka po ndodh në Irakun Verior është spastrim etnik sistematik i grupeve minoritare të vendit. Raporti për spastrim dhe ndjekja sistematike e shtetit islamik ndaj pakicave është përmbledhur në një verë të përgjakshme, ndërsa në anën tjetër tregon vështirësinë e Komunitetit Ndërkombëtar për të parandaluar këtë lloj të tragjedisë.
Të mbijetuarit dëshmojnë për vrasje masive e martesa me dhunë
Të mbijetuarit dëshmojnë për vrasje masive të qindra, ndoshta mijëra, burrave dhe djemve edhe të moshës 12 vjeçare, të cilët janë dërguar në drejtime të panjohura dhe të rreshtuar janë vrarë në mënyrën më brutale. Disa i kishin mbijetuar masakrat pasi që ishin mbuluar nga të vrarit dhe pasi ishin larguar vrasësit ata ishin larguar nga zona dhe më pastaj kishin ikur nëpër male, ku as atje nuk janë të sigurt.
Dëshmia tjetër mjaft trishtuese e përfshirë në raportin e Amnesti Internacional është së gra e fëmijë të shumtë kanë qenë të shtrënguar për të braktisur shtëpitë e tyre, por që janë kapur nga IS që i ka dërguar nëpër shkolla e objekte të mëdha. Të dhënat nga disa që kanë arritur për të siguruar telefona celular tregojnë se femrat janë martuar me xhihadistë, ndërsa ato që nuk kanë pranuar ta bëjnë këtë janë shitur si skllevër. Ka raporte edhe të abuzimit seksual dhe të përdhunimit të grave dhe fëmijëve.
Edhe në mesin e atyre që kanë arritur të shpëtojnë nga egërsia xhihadiste, situata është jashtëzakonisht e vështirë. Nga qershori i këtij viti mbi 830 mijë veta ishin të detyruar të largohen nga zonat që i ka okupuar ISIS, gjë që ka rezultuar me një katastrofë humanitare, vlerëson OKB. Ndihma që duhet ofruar këtyre njerëzve absolutisht është e domosdoshme, por në të njëjtën kohë politikisht e parealizueshme. OKB nuk do të jetë në gjendje të dakordohet për një veprim më të fuqishëm kundër terroristëve të pamëshirshëm.
Ushtria irakiane u shemb si një shtëpi kartoni
Meqë ushtria irakiane u shemb si një shtëpi kartoni, ISIS u duk shumë shpejt në rajon dhe mbrojtja e popullsisë e në veçanti e pakicave dhe grupeve civile ishte jo- ekzistente. Shi për këtë, të shpërngulurit ishin lehtë të kapen dhe po të mos ishin ushtarët Peshmerga të pjesës kurde atëherë terrori shkatërrues do të merrte më shumë viktima. Ndërkaq, në anën tjetër Amensti International vlerëson se marrja e vendimit të qeverisë irakiane për të armatosur milicinë shiite vetëm sa e ka përkeqësuar edhe më shumë situatën. Në një aksion të këtoditshëm të terroristëve të ISIS u pushtuan edhe 16 fshatra në Siri dhe shi për këtë ishin të detyruar që më së 70 mijë sirian të kapërcejnë kufirin dhe të kalojnë në Turqi.Hëpërhë, nevojat janë të qarta: ndihma humanitare, mbrojtja e civilëve nga terroristet e shtetit islamik.
Me bombardime vështirë se do të këtë zgjidhje afatgjatë
Presidenti amerikan, Barack Obama, ka qenë i qartë se intervenimi me trupa tokësore nuk është aktual. Megjithatë, sulmet ajrore amerikane, por edhe ato franceze dhe të aletatëve tjerë po vazhdojnë në përpjekje për të kufizuar ambicien e shtetit islamik për një Kalifat të zgjeruar. Por do të jetë vështirë që me bomba nga ajri të arrihet zgjidhje afatgjatë. Për më tepër nuk mund të zgjidhet katastrofa humanitare: furnizimi me ushqime thjesht nuk arrinë të refugjatët, i cili është aq i nevojshëm. Me një fjalë, me gjithë të vërtetën e frustruar është se edhe pse ka ekzekutime mizore dhe vrasje masive, që sigurisht se ngjall neveri, siç duket nuk pritet ndonjë veprim më i fort. Kjo është më të vërtetë tragjedi.

Nga Fadil LUSHI/Tetove/
Kjo ishte porosia, që i dha perandori Wilhelm II nipit të vet, princ Vidit, kur në vitin 1914 u nis drejt Shqipërisë. “Ndoshta në momentet e zbarkimit në portin e Durrësit, këto fjalë paralajmëruese të xhaxhait të tij të madh, i kishin mbetur vath në vesh të tij”.
Miqtë e mi të nderuar, ndonëse unë me profesion nuk jam historian, do të kërkoj falje nga njerëzit të cilët merren me studimin e së kaluarës njerëzore. Do të bëj përpjekje që në këtë shkrim gazete të radhës assesi të mos e zvetënoj hisen dhe kontributin që i kanë dhënë dhe që i japin ndriçimit të antropologjisë humane dhe emancipimit të çështjes së kauzës shqiptare. Fillimisht shkrimin do ta nis me një kalorës të vonuar shumë të “katandisur” (që më pastaj të vazhdoj artikulimin e kryefjalës), i cili realitetit tonë politik ia ka hedhur sytë së prapthi. Se është i marrë, i marrë është, dhe këtu nuk ka vend për të dyshuar dhe diskutuar, se “është syrtyk”, është “syrtyk” me tamam, edhe këtë e dimë dhe të tjerët e dinë, se është paksa i vonuar në zhvillimin mendor, është goxha i vonuar, se është bërë pronar i deleve të qehajait, edhe këtë e dimë, se i qeth delet dhe leshin e tyre e shet për lesh…, se ua rrjep lëkurat edhe këtë e dimë, se dikur e hiqnin zvarrë si ata zagarët e pashait…, se për nga fjalori duket si debil…, se për nga veshja duket si çun Stambolli, për nga këpucët si aga Anadolli…, se në “fiqir” duket si shpellar dhe trap…, edhe këtë e kemi si informacion, por ama se do ta “thante atë gotën e mbushur me ujin e Skraparit”, me një frymë dhe me një gëlltitje, lëre që hiç nuk ma kapi “fiqiri”, por edhe nuk doja të besoj. Jo se kishte “takat” (atë moti kohë e kishte lënë), por pse e bëri me inat dhe për inatin tim…, kishte marrë ca “habere” se unë kisha hequr dorë nga kjo e keqe. Më tha – nëse je burrë nuk do të thotë se je mur prej “qerpiçi”…, ia ktheva – nëse nuk jam burrë mund t’i “kthehem origjinës dhe identitetit!?”. Dhe, papritur ky kalorësi i vonuar, shpërtheu njësoj si ai “budallai” që padrejtësisht dhe i paftuar merr vend në ndejën e njerëzve të urtë. Mbase këtë shpërthim e ka të trashëguar. Historia e këtij “syrtyku” nuk është i veçantë…, me një të tillë shpërthim do të karakterizohen edhe ca shqiptarë të cilët dikur moti mëtuan të bëjnë politikë!?
Historia jonë shekullore shpjegon a lakon edhe këtë fakt: shqiptarët, sa herë që shpërthejnë dhe rebelohen, aq herë e përjashtojnë dhe e nëpërkëmbin qetësinë dhe urtësinë, aq herë e anashkalojnë tolerancën, aq herë i ngatërrojnë parimet dhe aq herë shtrembërojnë buzët, sa herë do të shpërthejnë, aq herë do të ngatërrojnë mendimet a atë filozofinë puro shqiptare.
Shpërthimi i parë i shqiptarëve do të hetohet “…, më datë 21.2.1914, kur në një banket të madh (diku në një cep të Evropës “hileqare”), shoqëruar me muzikë dhome me pjesë të Vagnerit e Çajkovskit, u bë celebrimi i pranimit të fronit shqiptar nga ana e Princ Vidit. Një orë më parë, një delegacion prej 18 shqiptarësh, të cilët përfaqësonin zona të ndryshme të Shqipërisë, kishin ardhur për t’i vënë Princ Vidit kurorën e vendit të tyre. Princ Vidi e pranoi kurorën dhe u bë praktikisht mbreti i Shqipërisë. Pas 180 ditësh çdo gjë do të mbaronte. Por periudha kur ai u ngarkua të bënte një detyrë të tillë, korrespondoi me zhvillimin e ngjarjeve të rëndësishme për kohën në Ballkan…”
Se kjo ishte një diletantizëm dhe një marrëzi politike e parë dhe e fundit nuk ishte. Sot, të thuash se në atë kohë Shqipëria nuk kishte një figurë politike që do të udhëhiqte vendin, do të ishte një marrëzi. Kjo marrëzi nuk ishte e fundit. Një e tillë me shumë gjasa do të përsëritet së shpejti në rastin e institucionit qendror, siç është rasti i bankës së Shqipërisë, ku kohë më parë ndodhi ajo “hajdutëria çerekshekullore”…, si dhe çështja e guvernatorit të Bankës në fjalë. Gjithandej diskutohet a lakohet emri i një trashëgimtari të Ardian Fullanit!? Për këtë dhe arsye të tjera, me të drejtë nga ana e Presidentit do të vijë një shpërthim zemërimi, me çka sipas tij duhet të shuhen përfundimisht shpresat për një guvernator të huaj për bankën e Shqipërisë. Tekefundit, Kushtetuta parashikon që në krye të bankës shqiptare duhet të qëndrojë një guvernator shqiptar dhe jo i huaj. Parashtrohet pyetja a mos vallë edhe pas 102 vjetësh, na duhet një Princ Vid, i cili do të ulet këmbëkryq në kryeminderin e thesarit shqiptar, a mos vallë ky guvernator “jabanxhi” do t’i shërbejë bankës apo do ta sundojë atë, a mos vallë Shqipëria, sot nuk ka “burra, gra dhe vajza a djem të aftë për të marrë në dorë fatet e vendit”, a mos vallë shqiptarët edhe sot e kësaj dite duhet të konsumojnë gjellët e kuzhinave politike të së shkuarës, të asaj të Konferencës rospi të Londrës, a mos vallë nuk ndërgjegjësohemi e të themi se ato vakte për ne shqiptarët ishin disfatiste, a mos vallë ato vakte nuk janë të tejkaluara e të harruara.
Të thuash se njerëzit që hedhin këto ide a propozime për institucionin e guvernatorit janë “axhami”- nuk janë, të thuash se vrapojnë pas pushtetit – vrapojnë…, por ama të mos thuash se e gjithë kjo është budallaki, atëherë vetë je budalla.
Shpërthimi i fundit u hetua para 9 muajsh, kur me një vendim të posaçëm të Ministrisë së Arsimit u ngrit Komisioni për rishkrimin e historisë së sistemit parauniversitar në Shqipëri. Kryetar i këtij Komisioni u emërua Paskal Milo, një ish-diplomat në Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shqipërisë. Kjo ide është vërtet humane dhe emancipuese, por ama që kaptinën e Luftës Nacional-Çlirimtare a periudhën e komunizmit në Shqipëri do ta shkruajë historiani gjerman, Fisheri (jo Princ Vidi), është jashtë çdo logjike. A mos vallë prapë të huajt do të na e shkruajnë historinë…, a mos vallë këndvështrimi i tyre do të jetë më “objektiv” se yni, a mos vallë ata nesër nuk do të akuzohen për “njëanshmëri” apo, në instancë të fundit, do t’u themi “faleminderit që edhe kësaj radhe ndërmjetësuat a futët hundët në punët tona dhe që na e shkarravitët të kaluarën tonë pavarësisht si ishte ajo!??”. Të gjithë ata që do t’i besojnë kësaj ideje a këtij propozimi, o janë të marrë, o janë “hyzmeqarë të pagdhendur”, o janë “topallë mendorë”. Kjo mesele i vjen njësoj sikur ujkut t’ia varësh në qafë mëlçitë e qengjit…, dhe ti, vëlla i dashur, mendon se ujku nuk do t’i hajë ato mëlçi.
Thonë se çdo “tenxhere” kërkon kapakun e vet, pavarësisht se çfarë çorbe zihet në të…, qoftë ajo të jetë e fukarasë a e pasanikut, qoftë evropiane a shqiptare.

Nga Hazir Mehmeti,Bashkepunetor i Diellit- Vjenë/
Se Pallati Auersperg ka zënë rrënjë në historinë shqiptare jo vetëm nga mbajtja e bisedimeve shqiptaro-serbe për statusin e Kosovës, por tani nuk rresht së shprehuri me gjuhën e kulturës, elementi më shprehës i lirisë. Me organizimin e disa shoqatave të kyçura në Këshillin Koordinues, u bë hapja e Javës së Kulturës Shqiptare në Vjenë. Mori pjesë z.RolandBimo, Ambasador i Shqipërisë në Austri, Z.YmerLladrovc, Konsull në Ambasadën e Kosovës dhe zonja Lladrovci, Fitim Nuhi , Konsull në Ambasadën e Maqedonisë dhe personalitete tjera nga diplomacia, arti e kultura nga radhët e mërgimtarëve tanë.
Programin e hapi Mirala Shira, kryetare Këshillit, kurse përshëndeti z.RolandBimo, në emër të Ambasadës së Shqipërisë. Ishte mysafir rasti i ardhur veçane për mbrëmje z.PierreWeber, ambasador i Luxemburgut në Prishtinë. Ai luajti pjesë nga krijimtari e tij kompozuese në piano: Nocturne nr-1, The etherCanon etj. i cili u prit mirë nga publiku. Programi u hap me PolonaiseHeroicue ep. 53 nga Frederik Chopin e luajtur me mjeshtri nga pianisti MennanBerveniku. Zëri i tenorit Faik Hondozi ishte vërtetë i mrekullueshëm në këndimin e Ilmietesor nga W.A.Mozart. Ai i dha sallës së Auerspegut shkëlqim në jetën e saj katër shekullore, diçka që nuk harrohet lehtë. E serbate, a questeacciarenga I Capuletti, Agimet shqiptare nga A.Mula dhe disa këngë duet ishin kënaqësia apikale e mbrëmjes me zërin e tenorit z.Hondozi. Pastaj, Crudasorte ngaG.Rossin, Habanera Carmen nga G.Bizet, Margjelë- nga K Jakova, Luleborë nga Simon Gjoni u kënduan me mjeshtri nga mezzosopranoja Flaka Goranci. Ndërsa këngët: O miobabbinocaro- nga G.Schicchi. Adieunotre petite table-Manen- nga J. Massenet, Pranvera filloi me ardhë – këngë shkodrane, u kënduan me shije nga soprano Anjëza Islamaj. Mbresa lanë këngët e kënduara në duet Kur perëndon dielli – nga L.Deda- kënduar nga F.Hondozi e F. Goranci;; Ca pika shiu ranë mbi qelq- nga R.Cako kënduar nga F.Hondoz e A.Islamaj. Programi u mbyll me këngën simbolike Dua më shumë Shqipërinë kënduar nga F.Hondozi, F.Goranci e A.Islamaj. Publiku i duartrokiti artistët me ngrohtësi duke iu dhuruar edhebuçetë lulesh. Ajo që vërehej ishte mungesa e publikut jo shqipfolës, raste të rralla kur kemi të bëjmë me koncertet të muzikës klasike në Vjenë.Programet kulturore të radhës vazhdojnë me ekspozitën e skulptorit të mirënjohur DestanGashi, orën letrare të krijuesve nga radhët e Lidhjës së Krijuesve dhe Shkrimtarëve “Aleksandër Moisiu” në Austri dhe përfundon me aktivitet sportive në periferi të Vjenës. Për renditjen e programit u kujdes JanuzSaliuka, ideator i aktivitetit.
Aktivitet e shtuara kulturo-sportive të mërgimtarëve tanë janë një faktor me rëndësi në ruajtjen e gjuhës dhe traditave kombëtare tek gjenerata e re dhe afirmim i mëtejmë i krijimtarisë e kulturës para vendorëve. Pa dyshim krahas aktivistëve, artistëve brenda shoqatave duhet falënderuar sponsorët aktiv të aktiviteteve kulturore brenda mërgimtarëve shqiptarë në Austri.

PERSONAZH/ Flet tenori, pedagogu, “Mjeshtri i Madh”, Kastriot Tusha/
– Konkursi i kantos profesional, korrekt, larg çdo paragjykimi/
-Universiteti i Arteve ka frymë bashkëpunimi/
-Nuk mund ta imagjinoj një pedagog të kryej aktin e mitmarrjes/
- Shkolla shqiptare e kantos drejt shkollës italiane/
-I respektoj politikanët, por kurrë nuk do mirem me politikë/
-Tesera ime është muzika e popullit tim, magjia e tingujve/
- Vizita e Papës, ngjarje historike, vlerat shpirtërore mbi ato ekonomike/
- Femra shqiptare po fiton terren, është koha që ajo të zërë pozicionin e duhur/
Nga Albert Z. ZHOLI/
Takimet me të janë gjithmonë mbresëlënëse. E shikon gjithmonë të qeshur dhe miqësor. Kur takon studentët e tij të thonë se është një pedagog që ta heq emocionin si me magji. Pra, ai është jo vetëm një tenor i mrekullueshëm, por dhe një pedagog korrekt dhe një njeri paqësor dhe modest. Sukseset në jetë nuk e kanë bërë delirant, përkundrazi ai me thjeshtësinë, prezencën njerëzore, vazhdon të punojë dhe studiojë me intensitet që të eci me hapin e kohës. Eshtë një ndjekës i rregullt i ngjarjeve në atdhe dhe botë dhe të befason me përgjigjet por dhe pyetjet jashtë profesionit të tij. Në këtë bisedë ndenjëm paksa larg këngës, por dialoguam për zhvillimet e fundit në atdhe, provimet e pranimeve në Universitetin e arteve, rolin e femrës në shoqëri.
Ju këtë vit ishit Kryetar i Jurisë për studentët që do të pranohen në kanto? Si ishte cilësia e konkurruesve dhe juria a ka vend për hatëre, tarafe, ndërmjetësira, por edhe mitmarrja, etj ?
Ky vit ishte një vit me konkurrentë shumë dinjitoz, me konkretë shumë të përgatitur, ku ne e kemi pasur shumë të vështirë vlerësimin real. Kjo vjen apsi tashmë janë të gjitha mundësitë që konkurruesit të parapërgatiten nga pedagogë apo mësues profesionistë dhe të nxjerrin ën pah paraprakisht aftësitë e tyre, pa ardhur ende në konkurrim. Pra çdo konkurrent vjen në këtë ditë, i konsoliduar, i parapërgatitur, i mirë informuar dhe me dije të vazhdueshme në këtë degë. Sot nuk vijnë kurrë konkurrentë të rastësishëm, apo konkurrentë spontan. Asnjëherë. Konkurrenti vjen pasi i kanë dhënë vlerësim paraprak specialistët, pasi kanë bërë mësime parapërgatitore. Këtë vit me sa mbaj mend kanë ardhur mbi 25 konkurrentë të gjithë me përgatitje të mirë. Ndërsa përsa i përket pyetjeve a hyn miku, njohja, apo e tjera mund ët them me bindje se as nuk e çoj në mend. Ky profesion nuk do mik. Skena nuk do mik. Skena është skenë, ajo të nxjerr blof. Të skarcon. Zërin nuk ta fal askush, përveç zotit. Nqs ke zë, ti ke fituar. Nuk mund të mbulohet dielli me shoshë, nqs ne bëjmë akrobatllëqe në dëm të cilësisë, në dëm të talentit dhe aftësisë, pasi aftësitë e konkurruesit janë të dukshme, janë konkrete. As e kam menduar ndonjëherë një vlerësim mbi këto baza, mbasi dështimi do ishte i dukshëm, do ishte i pafalshëm. Ndaj jemi kokë lartë si çdo vit, për mënyrën e zhvillimit të konkurrimit çdo vit. Kurrë nuk jemi përgojuar, kurrë nuk jemi përfolur. Respektojmë kodin tonë si profesionist, si edukator të brezit të ri dhe jo shpërfytyrimit të tij. Në këtë konkurs çdo konkurrent ka katër pjesë të ndryshme dhe një detyrë zgjidhjeje. Vlerësimi meret si mesatare ku dominon ajo e zërit, këngës në anën profesionale. Ndërsa për mitmarrjen? -Nuk mund ta imagjinoj një pedagog të kryej aktin e mitmarrjes!
Kur është momenti më i vështirë tek konkurruesit?
Momenti më i vështirë është ai i fillimit, kur konkurrenti do fillojë të këndojë apo të përgjigjet. Këtu del roli ynë si pedagog si drejtues. Kurrë nuk duhet të mbash një qëndrim autoritarist, të ashpër. Pasi ka shumë konkurrues që nuk e kalojnë këtë gjendje. Detyra jonë si juri është ti flasim bukur, ti flasim me qetësi, ti flasim me dashuri, tu heqim emocionet se vetëm kështu ata heqin emocionet dhe japin maksimumin. Këtë e kemi pasur parasysh në të gjithë punën tonë ën vijimësi.
Universiteti i Arteve nuk ka pasur kurrë probleme me mitmarrjen po ashtu dhe debate mes pedagogëve, meritë e kujt është?
Kjo është meritë vet kolektivit, e vetë pedagogëve por dhe e rektorit z. Petrit. Kolektiviteti, puna në grup, fryma pedagogjike, mendoj se kanë qenë elementët që dominojnë në radhët tona. Sot është e vështirë të kesh një kolektiv kompakt, të mirëkuptueshëm larg thashethemeve dhe tymnajave pa bosht. Por të gjitha mund të eleminohen, kur ka seriozitet në punë. Nivel të lartë pedagogjik dhe aftësi profesionale bashkëkohore. Të gjitha këto elementë i shmangin të gjitha problematikat që po diskutojmë. Dhe unë mendoj se në katedrën tonë ekziston fryma e përgjegjshmërisë dhe e emancipimit që dalin mbi vogëlsirat dhe ngushtësitë e situatave që të përcjell koha. Kudo, në çdo institucion, në çdo katedër apo dhe kolektiv pune në grup nqs ekziston frymë çdo punë lehtësohet ndjeshëm. Pra FRYMA e ndërtimit të bashkëpunimit, është pikënisja e çdo suksesi.
Aktualisht shkolla shqiptare e kanto, vazhdon të jetë shkollë ruse apo ka ndryshuar?
Në vitet e demokracisë shkollës shqiptare të Kantos vazhdimisht i është ndryshuar kursi, duke ju përshtatur shkollës italiane, që ka qenë pararendësja e shkollave të tjera. Për çdo vit ne kemi rritur nivelin pedagogjik të mësimdhënies duke i dhënë përparësi shkollës italiane dhe pa i mohuar vlerat shkollës ruse. Mund të themi se sot është një kombinim pro me përparësi shkollës italiane. Kjo për vetë arsyen se tashmë shumë pedagogë tanë janë shkolluar, apo kanë marrë mësime suplementare, kanë marrë pjesë në seminare apo kurse të ndryshme në shkollën italiane të kantos. Kjo për shumë arsye por tashmë edhe për arsyen e thjeshtë se e kemi më afër gjeografikisht, sikundër dihen rezultatet e shkollës italiane të kantos, aq më tepër që nga këngëtaret dhe këngëtarët tonë lirik, janë me dhjetëra që këndojnë në skenat e operave italiane.
Si do ta cilësonit vizitën e papës në Shqipëri?
Ishte një vizitë madhështore, e bukur, plot gjallëri, siguri, pra me një fjalë e realizuar në mënyrë perfekte. Rralla në botë ndodhin organizime të tilla kaq të mrekullueshme. Një vizitë që u transmetua nga gjithë televizionet në botë dhe ku të gjitha dolën për një vizitë të arrirë në të gjitha drejtimet. Organizimi, siguria, protokolli, pritja, entuziazmi, qetësia, brohoritjet në kohën e duhur, fjalimet ishin në mënyrën më të mirë të mundshme. Me këtë vizitë populli ynë tregoi se është një popull me kulturë, një popull me dinjitet, një popull i emancipuar, mikpritës, largpamës, luajal, dhe me vlera shpirtërore të paimagjinueshme. Pa vënë në diskutim rolin e qeverisë, popullit me mënyrën e pritjes ën mënyrë spontane, me qetësinë, dashurinë njerëzore, tregoi vlerat dhe virtytet më të spikatura që na karakterizojnë ne si komb. Popullin tonë e kanë keqdrejtuar, pasi ai brenda vetes ka energji të tilla pozitive, sa të shtang. Gjithë bota u habit me këtë pritje të dashur, korrekte, dinjitoze, me kulturë, pritje që i tregoi botës se populli ynë duhet ta kishte marrë me kohë statusin brenda gjirit të familjes së madhe Evropiane. Nga ana tjetër dhe vetë Papa Francesku nuk e besonte këtë lloj pritjeje të parën në Evropë. Fjala e tij, më ka impresionuar së tepërmi. Ai nuk u imponua si i krishterë por si njeri i thjeshtë i zotit, si besimtar, për rregullat që duhet të kemi brenda vetvetes për të respektuar fenë, familjen, njeriun. Kam lexuar shumë nga thëniet e tij ku dua të veçoj: -. Mos provoni t’i ndryshoni të tjerët; respektoni bindjet e të tjerëve. “Ne mund t’i inspirojmë të tjerët përmes dëshmisë se askush nuk bashkohet në komunikim. Por, gjëja më e keqe është kur dikujt mundohemi t’ia ndryshojmë religjionin, që tingëllon si: ‘Po flas me ty për të ta mbushur mendjen.’ Jo. Çdo njeri dialogun, duke filluar me identitetin e vet. Kisha rritet duke i tërhequr njerëzit e jo duke i detyruar ata,” ka thënë Papa.
Pedagog dhe tenor, këngëtar, ku ndiheni më mirë dhe ku më me përgjegjësi?
Unë ndihem mirë në të dy profesionet por dhe ndihem keq përpara një përgjegjësie të dyfishtë. Kënga të jep popullaritet, të qenit pedagog të jep seriozitet, të dyja bashkë përbëjnë një përgjegjësi të madhe që duhet ta përballosh me çdo kusht. Një gabim në një profesion detyrimisht ndikon dhe në prestigjin e profesionit tjetër, ndaj hapi duhet të jetë i kujdesshëm. Janë dy profesione që kanë të përbashkëta por edhe veçantitë e tyre, ndaj them se në këtë autostradë, përgjegjshmëria është e madhe, kujdesi ndaj vetes i madh, maturia maksimale dhe ekuilibrat mes studentëve dhe fansave duhen ruajtur me elasticitet.
Keni menduar të mirreni me politikë?
Kërkesat në këtë drejtim kanë qenë të vazhdueshme, por unë ju jam shmangur. Unë jam këngëtar, përcjell melodinë e shpirtit të popullit që i përkas dhe kalimi në njërën apo në tjetrën parti do të përgjysmonte fansat apo dashamirësit e mi. Unë i përkas popullit tim, këngës së tij, dhe ngjyrimi partiak do ti zbehte lidhjet e mia me popullin. Kënga nuk ka parti. Muzika është e të gjithë kombit e pa parcelizuar. Melodia dhe himni që unë i përcjell popullit shqiptar është tesera ime, pasaporta ime më e mirë në shërbim të identitetit kombëtar.
Si do ta cilësonit rolin e femrës shqiptare në qeverinë Rama?
Mund të them se unë ndihem mirë me çdo qeveri që vlerëson femrën, gruan që është gjysma tjetër dhe më e shumëvujatura historikisht në shoqërinë shqiptare. Në të gjitha qeveritë psotkomunsite kur kam parë vlerësime në poste ministrore apo Kryetare Kuvendi, më është bërë zemra mal, pasi kam parë që në vendin tonë po fryjnë erërat e ngrohta të mirësisë dhe të vlerësimit real të femrës shqiptare. Ndaj dhe emërimet e qeverisë Rama i përshëndes. Aty ku vlerësohet femra, emancipimi i shoqërisë njeh vlera maksimale. “Po të mos frynte era në det nuk do të kishte stuhi, por edhe anija nuk do të lëvizte. Po të mos ishte gruaja në botë, asnjëri nuk do të ishte i mjerë, por nuk do të ishte as njeriu”- ka thënëSami Frashëri.

Nga Frank Shkreli/
Si çdo vit në muajin shtator, ashtu edhe sivjet ka filluar punimet prej dy javësh, Asambleja e Përgjithëshme e Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB), në kryeqëndrën e kësaj organizate në Nju Jork. Në sesionin e 69-të të kësaj Asambleje po marrin pjesë mbi 140 udhëheqës shtetesh dhe qeverishë si dhe përfaqsues të biznesit, të financave dhe të shoqërisë civile, si dhe personalitete me influencë botërore nga mbarë bota. Ndër udhëheqsit botërorë — të cilët do të diskutojnë problemet e mëdha botërore nga 24 shtatori deri më 1 tetor –është edhe Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bujar Nishani, i cili kryeson të delegacionin shqiptar në punimet vjetore të OKB-së në Nju Jork. Ndër aktivitete të tjera, udhëheqsi shqiptar do t’i drejtohet sesionit të 69-të të Asamblesë së Përgjithëshme me fjalimin e rastit, para delegacioneve të 193-shteteve anëtare të OKB-së . Presidenti Nishani do të marrë pjesë gjithashtu edhe në punimet e “Nismës Globale Klinton”, i ftuar nga ish-Presidenti Bill Klinton, që çdo vit zhvillon punimet e saj krahas me Asamblenë e Përgjithshme. Ndërkaq, Organizata e ish-Presidentit Klinton nderoi parëmbrëmë Presidenten e Kosovës, Atifete Jahjaga me çmimin e Nismës Globale Klinton, dekoratën,”Qytetari Global” për ato që Nisma Globale Klinton cilësoi si merita të udhëheqses së Kosovës, me motivacionin për “promovimin e pajtimit në rajon dhe për ndërtimin e institucioneve politike dhe ekonomike të Kosovës, drejt anëtarësimit për në BE”. Ndonëse Kosova nuk është ende anëtare e OKB-së, Presidentja Jahjaga nuk do të marrë pjesë në punimet e sesionit të 69-të të Asamblesë së Përgjithëshme por ajo do të përdor qëndrimin e saj në Nju Jork për të lobuar për njohje të reja diplomatike të Republikës së Kosovës. Njoftohet se udhëheqsit e dy shteteve shqiptare, gjatë qëndrimit të tyre në Nju Jork, kanë në agjendë një numër takimesh me homologët e tyre nga mbarë bota si edhe takime me përfaqsues të komunitetit shqiptaro-amerikan, përfshirë edhe Federatën Pan-shqiptare Vatra. Presidenti Nishani ka njoftuar gjithashtu se në mbarim të punimeve të OKB-së, ai do të udhëtoj për në qytetin Detroit, ku është ftuar të mbajë një ligjëratë me temën, “Shqipëria – Demokracia e Re Drejt Bashkimit Europian”, në Universitetin e njohur Miçigan të Shteteve të Bashkuara, ku pritet që ai të diskutojë me profesorë dhe studentë të këtij universiteti gjëndjen aktuale në Shqipëri, si dhe rolin e saj në Ballkan, përfshirë edhe përpjekjet e Shqipërisë për integrimin e saj në Europë.
Por arsyeja kryesore e pranisë së Presidentit të Shqipërisë në Nju Jork, si edhe e të gjithë udhëheqsve të tjerë botërorë, është pjesëmarrja e tij në punimet e nivelit të lartë të Asamblesë së Përgjithëshme të OKB-së, ndërkohë që Sekretari i Përgjithëshëm i OKB-së, Ban Ki Mun u bëri thirrje udhëheqsve botërorë që po mblidhen në Nju Jork, që të bashkohen në këtë “periudhë trazirash”, përball një “mori krizash shkatërruese, dhe të mbështesin dinjitetin njerëzor, zbatimin e ligjit dhe parimet e Kartës së Kombeve të Bashkuara.” Ai u tha gazetarëve në Nju Jork se “gjatë këtyre dy javëve do të pasqyrohet rishtas roli i pazevëndsueshëm i Organizatës së Kombeve të Bashkuara, për tu përballur me kërcënimet globale dhe roli i saj në orvatjet për të gjetur mundësitë për përparim të përbashkët.” Në këtë drejtim, ai theksoi se pret që udhëheqsit botërorë të merren me dhunën e hatashme në Siri dhe në Irak, ku tha ai, konflikti dhe dështimet qeveritare kanë bërë të mundur përhapjen e ekstremizmit dhe terrorizmit.
Përveç kësaj, pritet që pjesëmarrsit në sesionin e 69-të të Asamblesë së Kombeve të Bashkuara të diksutojnë mbi një numër krizash anë e mbanë botës, duke përfshirë edhe ndryshimet klimaterike që do të diskutohen në “Mbledhjen e Nivelit të Lartë mbi Klimën”, ose (Samiti mbi Klimën) në kuadër të sesionit të sivjetëshëm të Asamblesë së Përgjithëshme, qëllimi i së cilës është për të mobilizuar përpjekjet dhe vullnetin politik ndërkombëtar për arritjen e një marrveshjeje në konferencën që pritet të mbahet vitin që vjen në Paris, për këtë çështje që është cilësuar si “urgjente” për botën. Në lidhje me këtë aktivitet, Kombet e Bashkuara njoftuan emërimin e aktorit të Holivudit, Leonardo Di Caprio — i cili është i njohur si mbështetës i kauzave në mbrojtje të mjedisit — si ambasador paqe i OKB-së për çështje të mjedisit dhe klimës. Një çështje tjetër e cila kërkon vëmendjen e udhëheqsve botërorë të mbledhur në Nju Jork për takimin vjetor të Asamblesë së Përgjithshme është edhe shpërthimi, kohët e fundit, i sëmundjes Ebola në kontinentin afrikan. Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Ban Ki Mun ka thënë se përballimi me këtë sëmundje nevojitë ndërhyrjen e menjëhershme të faktorit ndërkombëtar, jo vetëm për të izoluar sëmundjen ebola, por edhe për të trajtuar personat e prekur nga këjo sëmundje epidemike.
Ashtu si dhe në vitet më përpara, edhe sesioni i sivjetëm i Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, i ka përcaktuar vetes angazhimin për tu marrë me një listë të gjatë problemesh duke u përpjekur për të luftuar, ndër të tjera, varfërinë, papunësinë dhe urinë, dhe për të zgjidhur konfliktet me dhunë dhe luftërat anë e mbanë botës, përfshirë Lindjen e Mesme dhe konflktin midis Rusisë dhe Ukrainës. OKB-eja është zotuar se gjatë këtij sesioni do të përcaktojë objektiva të reja zhvillimi për vitin 2015 dhe më gjatë. Për realizimin e këtij objektivi, të pakën Shtetet e Bashkuara kanë thënë se është e nevojshme që si pjesë e kësaj agjende zhvillimi të garantohet barazia gjinore, dmth., pjesëmarrja e barabartë e grave dhe vajzave me burrat dhe djemtë në zhvillimin e shoqërisë, të komunitetit dhe familjes, objektiv ky që mund të jetë si faktori më transformues i agjendës së zhvillimit për vitin e ardhëshëm dhe më tej, sipas deklaratës amerikane. “Investimi në femërat dhe në rininë, nuk është vetëm gjëja e drejtë që duhet të bërë, për më tepër ky investim është një nevojë strategjike” për çdo vend, është shprehur Sekretari Amerikan i Shtetit, John Kerry. Në vigjilje të takimit mbi zhvillimin për vitin e ardhëshëm dhe më tej — të cilin Presidenti i ri i Asamblesë, Sam Kahamba Kutesa i Ugandës, e cilësoi si “një rast historik” –kryediplomati amerikan tha se investimi në barazinë gjinore për gratë dhe vajzat në çdo vend, “është mënyra më e mirë për të krijuar stabilitetin shoqëror, dhe për të përforcuar rendin e vazhdueshëm shoqëror të çdo vendi, sepse shoqëritë të cilat garantojnë barazinë gjinore dhe sigurinë për gratë dhe vajzat dhe ku grave u jepet mundësia për të ushtruar të drejtat e tyre të barabarta, ato shoqëri janë gjithmonë më të begata dhe më stabile”, tha Z. Kerry.
Si gjithmonë më parë, edhe agjenda e sesionit të 69-të të Asamblesë së Përgjithëshme, në letër dhe në parim, trajton kauza që janë fisnike dhe bujare me qëllim për të gjetur zgjidhje ndaj sfidave dhe problemeve të mëdha me të cilat përballet sot njerëzimi, pasi parimisht ky ka qenë gjithmonë qëllimi i Kombeve të Bashkuara ç’prej themelimit të kësaj organizate, dmth.,që të shërbente si një forum i denjë në të cilin shtetet anëtare të mund të diskutonin problemet e tyre dhe të botës në një mjedis paqësor midis tyre.
Por, megjithëqëllimet e mira të OKB-së — të pakën në sipërfaqe — kritikët e Kombeve të Bashkuara, sidomos këtu në Amerikë e cila financon pjesën më të madhe të buxhetit të OKB-së në krahasim me vendet e tjera anëtare, përfshirë shpesh edhe udhëheqsit më të lartë të këtij vendi, kanë konsideruar se OKB-eja, si organizatë nuk është funksionale. Ata përmendin dallimet midis vendeve të zhvilluara dhe atyre në zhvillim e sipër,mbi çështje kyçe siç janë të drejtat e njeriut, zhvillimi ekonomik dhe çështje të sigurisë, lufta e paqa dhe sit ë tillë, ata e konsiderojnëOKB-ën si një ent ndërkombëtar që shpeshëherë nuk funksionon, që paralizuar nga burokracia, dhe më në fund si një organizatë që shpesh duket se është jashtë kontrollit, si përfundim i konflikteve të mbrednshme dhe midis vendeve anëtare të saj.
Por, prapseprap,sipasekspertëve,megjithë problemet me të cilat përballet OKB-eja dhe ndonëse autoriteti iAsamblesë së Përgjithëshme të Kombeve të Bashkuara është i kufizuar, mbledhja vjetore e këtij enti ndërkombëtar në Nju Jork, mund të shërbejë si një mjet efektiv ku përfaqsuesit e vendeve anëtare të shprehin dhe të bashkrendojnë qëndrimet e përbashkëta ose të kundërta në një ambient paqësor, mbi çështje dhe probleme kyçe me të cilat përballet sot bota, e të cilat janë në agjendë për tu diskutuar nga udhëheqsit botërorë gjatë punimeve të saj. Si e tillë, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara nuk mund të injorohet.
Ne Foto:Salla e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së ku po mbahet sesioni i 69-të i kësaj Assmbleje (UN Photo/Amanda Voisard)

New York, September 23rd, 2014/
The President of the Republic, Bujar Nishani took part today at the Plenary Session of the Climate Change Summit organized by the United Nations under the auspices of its Secretary-General, Ban Ki-moon and held an address about our country’s policies and strategy to face the challenges connected to climate change.
Following are the full remarks of the Head of the Albanian state:
“Distinguished President,
Excellencies,
Ladies and Gentlemen,
I would like to thank the UNSG for timely organizing this Summit. Indeed, addressing climate change impact into our future societal development has turned into a crucial matter requiring prompt action. Climate change by its very own nature, is a global phenomenon where each country responsibilities are very difficult to attribute to and were activities of one country affects largely the other countries.
Climate change serves as a threat multiplier and contributes to escalate conflicts over natural resources, hinder the economic development and increases pressures on international governance. The cost of not addressing climate change consists a serious threat to the stability of impacted states, as well is undermining progress towards achieving the MDGs. Since the climate change poses a global threat, we do share our firm believe on the need to combat climate change jointly, rather than from the perspective of a country alone.
Albania has constantly worked to live up to its obligations, as a Non Annex-1 country, and implementing an overall environmental protection policy. In line with the European Union membership agenda, my country is undergoing a comprehensive process of reforms, including improvement of national legislation, which takes climate change in consideration.
Accordingly, a new National Strategy for Development and Integration (NSDI) for 2014-2020 is being drafted. In this framework, there is a strong intention to mainstream climate change in sector strategies and introduce ‘Low emission development strategies’ (LEDS) as a path to sustainable development.
Albania is aggressively promoting the use of renewable energy throughout the country. Taking advantage of the country potentials, currently we are developing the market for solar water heating systems, wind energy, biomass and bio-fuels in addition to the hydropower. We are proud to use nearly 100 % of our generated electricity. A Clean Development Mechanism (CDM) structure is established and a carbon policy document is in place aiming at positioning Albania in a competitive manner in the global carbon markets, in general, and the CDM in particular.
In terms of adaptation, a pilot initiative is being implemented in Albania with UN support that resulted in integration of adaptation measures in local and regional development plans, meanwhile implementation of few adaptation measures is in process.
Concluding, let me reiterate Albania’s commitment to join the global action to address climate change issues, and offer its modest contribution towards carbon emissions reductions. We remain confident that UN member countries will use this Summit to express their commitments and take necessary measures, including a meaningful legal agreement in 2015, to speed up global action towards a law-emission future, where everyone has the chance of a sustainable life.
Thank you for your attention!”

STATEN ISLAND NY: Një grup të shqiptarve kryesisht atyre nga zona elektorale, e 11-të, në ishullin e Staten Island, veprimtarë të Lidhjes Qytetare Shqiptaro-Amerikane, i janë bashkuar dje në Hotelin Hilton Gardens grupeve të tjera komunitare, në një fushat elektorale tipike amerikane – mbledhje – parash (found rising) kongresmenit Michael GerardGrimm. I cili, njëhereshit, është edhe- përfaqësuesi i tyre në Kongresin e Shteteve të Bashkuara, për rrethin e 11-të të Kongresit të Nju Jorkut, duke shërbyer që nga vitit 2011 nërrethin e 13-të, gjatë mandatit të tij të parë, të këtij qarkut, i cili përbëhet nga Staten Island dhe pjesët veriore të Brooklynit
Grupi i shqiptarëve që përfaqësonte Lidhjen Qytetare Shqiptaro-Amerikane, Asllan dhe Kapllan Çekiç, Uk Gjonbalaj dhe Marko Kepi, dje në këtë takim kan treguar mbështetjen e tyre, për anëtarin e Kongresit amerikan si mik i shqiptarëve.
Takimi u zhvillua ndërkohë që fushata elektorale në distriktin 11-të të këtij qarkut, i cili përbëhet nga Staten Island dhe pjesët veriore të Brooklynit dhe përfaqëson ata në Kongresin amerikan – është përqendruar tek një “betejë” e fortë në Saten Island – për një mandat tjetër të kongresistit republikan Michal Grim. I cili, është i gjendur përballë sulmeve të demokratëve në këtë zonë elektorale për disa afera korruptive, të cilat ai ka quajtur “sulme politike”
Megjithatë, shqiptarët i dhanë mbështetjen e tyre,
në një takim entuziastë, që të mbështesin ri-kandidimin për një mandat të tretë, kongresistit republikan të Nju Jorkut, Michal Grimm , kandidat i fortë, për të fituar edhe një term tjetër në Kongresin Amerikan.
Shqiptaro – amerikanët, prej se kur filloi kjo fushatë, e në vazhdim, janë parë si në përfaqësim me krerët e organizatave, shoqatave dhe grupve të ndryshme t’i bashkëngjiten kandidatëve, për zgjedhjet e nëntorit, ata që i konsiderojnë si miq të shqiptarve, në këto zgjedhje, pavarësisht se janë republikan apo demokrat.
Zgjedhjet, për disa vende në Kongres dhe Senat do të mbahen javën e parë të nëntoirt( e mart 4 nëntor 2014), duke votuar për kongresmen ose senator, të cilëve u përfundon mandati por që nga shqiptarët e Amerikës, me të drejtë disa prej tyre konsiderohen nga shqiptaret si miq e tyre në Capitol Hill.
Me këtë rast komuniteti shqiptarë është duke mbështetur Michael Gerard Grimm, i cili është përfaqësuesi i tyre në ligjëvensin Amerikan për rrethin e 11-të të Kongresit në Nju Jork.
Kongresisti Grimm njihet prej tyre, si mik i shqiptarëve në Distriktin 11-te, distrikt ky, që përfshin një pjesë të Staten Island e Bruklinit(Bay Ridge, Dyker Heights , Bensonhurst dheGravesend). Kjo pjese gjithshtu, është nga më të banuarat me emigratë shqiptar, të ardhur këtu, dy dekadat e fundit nga Dibra, Struga, Tetova, Gostivari, Ulqini, dhe Malsia e Shqiperia. / Beqir SINA/

PERSONAZH/ Flet këngëtari i mirënjohur Frederik Ndoci/
-Para Papës këndova shtatë këngë, e para “Një ditë shprese”/
-Për këtë ditë bëmë 2 muaj prova, të gjithë në mënyrë vullnetare/
-Kori i liturgjisë kishte 200 këngëtarë, i pesë Diogjezave të Katolikëve Shqiptarë/
- Ne qëndruam pranë altarit prej orës 7 e 30 deri në orën 14-00, pra rreth 7 orë/
-Në mes kishtarëve papa u shpreh, është pritja surprizë e jetës sime/
-Mora rreth 1200 mesazhe nga shumë vende të botës/
- të gjithë më shkruanin sot pamë Shqipërinë e vërtetë, 2 miliardë njerëz ju ndoqën live/
Nga Albert Z. ZHOLI/
Këngët e kënduara në meshën e Papës
-Mesha (koncerti) u hap me këngën “Një ditë shprese”, kënduar në Festivalin e 52 të RTSH. Muzika Frederik Ndoci, teksti Agim Doçi.
-Kënga e dytë ishte “Ave Maria” e Shubert, të cilën e këndova së bashku me bashkëshorten time Alisa Baraku. Këtë këngë e kënduam kur Papa doli nga Presidenca.
- Kënga e tertë ishte kënga “Martirët e fesë”, këngë të cilën e këndova kur Papa rrotullohej rreth sheshit “Nënë Tereza”. Edhe kjo këngë është nën kompozimin tim dhe me tekst të Agim Doçit.
-Pastaj ishin katër këngë të ndryshme liturgjike të cilat u kënduan me korin dhe me sopranon e talentuar Marjana Leka. Disa këngë u përsëritën. Kori me 200 vetë ishte nën drejtimin e z. Lukë Mllugja dhe Gjon Shllaku.
***
Frederik Ndoci ishte këngëtari, i cili këndoi plot shtatë këngë para Papës së Vatikanit. Tre prej këtyre këngëve ishin solo apo duet dhe të tjerat këngë kori. Në këtë ditë feste të madhe, ku Papa bëri vizitën e tij të parë zyrtare në Europë, kori i këngëve liturgjike kishte plot 200 këngëtarë, ku Frederiku ishte ai që hapi meshën me këngën “Një ditë shprese”. Kori ishte vendosur në të djathtë të altarit të papës dhe u vendos aty qysh në orën 07:30 minuta të mëngjesit duke qëndruar deri në orën 14:00. Mesazhet e miqve të mijë nga të katër anët e botësh-shprehet Frederiku- i kaluan 1200, ku ata shprehnin konsideratat e mëdha për popullin tonë, për besimtarët tanë. Në këtë vizitë populli ynë tregoi kulturë, emancipim, harmoni e pashoqe fetare mes katër besimeve.
Këngët liturgjike që këndove me korin kishtar në vizitën e Papës, nga kush u organizua?
Unë në meshën që do të drejtonte Papa i Romës në vizitën e 21 shtatorit në Tiranë isha i ftuar, nga Kisha Katolike e Shkodrës për të kënduar 7 këngë. Pra isha ftuar nga Famullitari i Diogjezës sonë i Katedrales së Shkodrës. Famullitari quhet Don Gjovalin Sotaj.
Me kë këngë fillove liturgjinë me korin kishtar?
Unë e fillova me këngën “Një ditë shprese”. Këtë këngë e pata kompozuar 5muaj më parë me tekst të Agim Doçit. Kjo këngë për martirët e fesë është kënduar në Festivalin e 52 të Këngës në RTSH. Kur kishte disa kohë që kishte dalë kënga u hap lajmi se në Shqipëri do të vijë Papa. Që këtu mendova ta këndoj këtë këngë për vetë arsyen se i kushtohej martirëve. Këtë këngë Don Gjovalini e kishte dëgjuar dhe ishte ai që më kërkoi që unë të isha pjesë e korit të bashkuar, duke kënduar edhe këngë solo.
I kujt ishte ky kor i bashkuar?
Ky kor i bashkuar ishte i pesë Diogjezave të Katolikëve shqiptarë, i Shkodrës, i Malësisë së Madhe, i Lezhës, Rrëshenit dhe Tiranës.
Sa vetë kishte kori i liturgjisë?
Kori kishte rreth 200 veta, një kor i kompletuar dhe me zëra të përzgjedhur.
Ju ishit vendosur djathtas altarit?
Po, aty ishte përcaktuar me protokoll vendqëndrimi ynë, të ishte edhe afër altarit, por edhe në largësinë e duhur për të shmangur zhurmat e tepërta.
Për realizimin e kësaj meshe me këngët tuaja a zhvilluat prova?
Sigurisht. Ne bëmë prova të vazhdueshme për dy muaj. Provat zgjasnin deri në tre orë. Provat i kemi bërë edhe në Shkodër, por edhe në Katedralen këtu në Tiranë. Provat i bënim njëherë në dy ditë.
Gjithë kjo punë është bërë në mënyrë vullnetare?
Sigurisht, ishte një punë vullnetare, punë shpirtërore, punë e bërë me shumë dëshirë në emër të dashurisë së pakufishme për Krishtin. Madje dhe shumë pjesëtarë të korit vinin në Tiranë me autobusë.
Kush e drejtonte korin me këngët liturgjike në këtë ditë të shenjtë?
Këtë e drejtonte z. Lukë Mllugja dhe Gjon Shllaku. Z. Lukë është me origjinë nga Mirdita, por banon në Shkodër. Ka mbaruar studimet në Konservatorin e Veronas për kanto dhe është dhe një pianist shumë i mirë. Ai drejton korin e Katedrales së Shkodrës dhe është një profesionist i aftë. Z. Lulë drejtoi gjithë korin e përbashkët me 200 vetë.
Të gjitha këngët liturgjike ishin shqiptare?
Po, të gjitha dhe me këtë sens ishin punuar. Pra liturgjia bëhet në gjuhën shqipe. Kjo as nuk diskutohet.
Një këngë që kemi ne “Ti je në krahët e shqiponjës”, ajo këndohet në çdo liturgji në Shkodër. Në çdo meshë, çdo të diel këndohet në Katedrale. Apo kur ka ndonjë festë. Kjo simbolizon shpirtin e shenjtë, pasi ne jemi vendi i shqiponjave. Madje, nga Vatikani është kërkuar a keni ndonjë këngë liturgjie për shqiponjat dhe ne e kishim gati.
Kush është kënga e veçantë e krishterimit?
Ave Maria. Kjo këngë në simbol të Ave Maria që është nëna e Krishtit. Pra kjo këngë është kënga e gjithë krishtërimit. Një këngë e bukur si himn e Shubertit. Këtë këngë unë e këndova me bashkëshorten time me Alisa Baraku. Kjo këngë u këndua nga ne sapo Papa Françesku doli nga Presidenca dhe u drejtua për në altar. Kënga e dytë ishte për martirët e fesë.
Po kënga “Një ditë shprese” si u cilësua?
Një këngë e bukur që nuk ju dha vendi i duhur gjatë Festivalit të 52 në RTSH, pasi donin që në Festivalin Europian të shkonte një këngë që plotësonte dëshirat e “x” apo “y”-nit.
Cila këngë ishte e huazuar?
Ishte kënga “O zot i madh” një këngë amerikane, e bukur plot drithërimë. Sa orë ndenjët si kor pranë altarit që Papa do të bënte meshën për shqiptarët?
Ne qëndruam qysh prej orës 7 e 30 deri në orën 14-00. Pra rreth 7 orë, ku në këto 7 orë ne kënduam rreth 3 orë. Një prej këngëtareve që ishte pjesë e stafit të ngushtë ishte dhe sopranoja Marjana Leka. Ajo ishte pjesë e këngëve liturgjike.
Gjithë këngët liturgjike u mbuluan nga kori juaj, nuk kishte pjesë të korit të Vatikanit?
Absolutisht jo. Të gjitha këngët liturgjike u mbuluan nga ne për orë të tëra.
Si është sistemi i meshës?
Është fol dhe përgjigju. Pra, Papa fliste dhe kori përgjigjej, apo pjesëtarët, pjesëmarrësit e meshës. Pra edhe flet edhe këndon. Në dy mënyra komunikimi, me të folur të thjeshtë dhe të kënduar. Kemi pasur disa fenomene shumë interesante gjatë meshës një prej tyre është kur prifti thotë, shkëmbeni një shenjë paqeje me këdo që keni rreth e rrotull, pra edhe para edhe mbrapa edhe majtas apo djathtas. Në këto raste je i detyruar ti japësh dorën kujtdo qoftë dhe kundërshtar. Në këso rastesh nuk mund ta shmangësh mosdhënien e dorës. Një fenomen tjetër, ishte që hoxha atë ditë në shenjë respekti nuk këndoi gjatë gjithë ditës në xhaminë e Tiranës. Kjo ishte një ditë solidariteti. Këtë e theksoi edhe Papa, këtë solidaritet, këtë harmoni mes besimeve të ndryshme fetare.
E keni vizituar ndonjëherë Vatikanin?
E kam vizituar në vitin 1993, pasi kam qenë i thirrur nga Papa Vojtila, me grupin që riparuam dhe hapëm kishën e parë në Shkodër në vitin 1990. Hapëm kishën e varrezave katolike.
A more mesazhe për këtë ditë, me këngët e tua tepër sinjifikative?
Nuk mund ta besosh, por di të them se në celular, në FB, në e-mail më kanë ardhur mbi 1200 mesazhe. Këto më erdhën dhe nga miqtë e mi këngëtarë në Itali dhe Amerikë. Në mesazhet e tyre thuhej se gjithë bota sytë i ka tek Shqipëria. Rreth 2 miliardë njerëz ndjekin live vizitën e papës. Nuk e dinim se kush ishte Shqipëria në të vërtetë sot e mësuam ishin mesazhet e tyre.

Nga bisedat që ke bërë me stafin e afërt të papës në këtë vizitë, çfarë ka shprehur Papa për këtë vizitë?
Papa ka ngelur i mahnitur, i befasuar, i mrekulluar. Ai ishte shprehur se Shqipëria është një vend me popull shumë të ri, me harmoni të pabesuar fetare. Martesat mes besimeve të ndryshme fetare është një ndër shenjat e dallueshme nga çdo komb tjetër në Europë. Ardhja e tij ishte një mesazh i madh për Shqipërinë dhe politikën europiane. Kjo vizitë do të thotë që vendi i Shqipërisë është patjetër në Europë pasi në këto 60 vjet për Lindjen ne kemi qenë perëndim, ndërsa për perëndimin kemi qenë lindje.
Cilat janë avantazhet e kësaj vizite sipas jush?
Kjo vizitë tregon se ky shekull është shekulli i kombit shqiptar. Kjo ka filluar me lumturimin e Nënë Terezës, me formimin e shtetit të Kosovës, me liberalizmin e vizave, me hyrjen në NATO dhe me marrjen e statusit të vendit kandidat. Edhe vete qau atë ditë, pra ra shi i imët në formë lotësh. Është tepër domethënëse që Papa vizitën e parë në Europë e bëri në Shqipëri.

Shkruan: Ramiz LUSHAJ/
1.Kjo rrugë e sodit, 25 shtator 2014, që po niston prej Deçanit e shkon në Plavë e prej këndejna merr për në Guci e drejt e në Vermosh e mbasandejna bie në Shkodër, po më përnget si një unazë e trefishtë dhe një e vetme: Gjeo-strategjike. Etno-historike. Turistike.
Kjo Unazë, brenda trinisë të lumenjve Lim-Cem-Drin, si dikur në ato kohna para e mbrapa Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, po e rilidhë Plavë-Gucinë me dy kryeqëndrat e saj sanxhakore e shpirtërore, ekonomike e kulturore: me Pejën (Rrafshin e Dukagjinit) edhe me Shkodrën (Ultinën Bregdetare nga Lezha në Podgoricë).
Tashti ka me u ringjallë krahina e Plavë-Gucisë me qytetet e saj, me luginat e bjeshkët e saj. Si në verë, pothuaj edhe në dimër. Dikur, si në Guci edhe në Plavë, krahinë me mbi 20 mijë banorë, kanë pasë prona tokësore e dyqanet (shitoret) e veta edhe Haxhi Zekë Byberi i Lidhjes Shqiptare të Pejës, edhe Veziri i Shkodrës, edhe Begollët e Pejës, edhe Ali Pashë Gucia e Rexhepagajt, edhe… Kësokohe, thuhej se ishin edhe pesë dyqane florini (edhe me unaza)…, edhe nji sahatxhi…Pa dy fjalë: kishte zhvillim të madh, pasi ishin rrugët e karvajeve prej Peje në Shkodër.
Zoti po e bekon prapë krahinën e Plavë-Gucisë me rrugët e saj, rilindjen e saj, ardhmërinë e saj.
2.Plavë-Gucia, si rrallkush, e mirë/din’ se mungesa e rrugëve në trollin tand të çon rrugëve të botës. Kahmos. Gjithkund. Tashti kjo “Unaza e Madhe” ka me i ba shqiptarët etnik ma trojenik si farë e ngultarë. Shqiptarët kanë me u ba ma të pasur, ma të lumtur, ma të ditun.
Kjo krahinë e bekuar ka pa fillue me u pakë në shqiptarë, me u mplak shqiptarët e këtuhit, me iu mpak’ fuqitë, me e pa bijë e bija, nipa e mbesa ma së shumti në stinën e verës.
Po tashti, Plavë-Gucia, me kit’ Unazë Deçan-Plavë-Guci-Shkodër ka me u “Nusërue”. Për at’ Zot ka me i pasë hije: Vendi është i bukur. Njerëzit janë të mirë.
Kanë me u shtue djepat me djemë. Kanë me ardhë nuset edhe nga larg, pasi miqtë kur kanë angazhime a përnguti kanë me mujtë me ardh’ nga Shkodra e Podgorica, nga Mirdita e Kukësi e Mitrovica, nga Prizreni e Prishtina dhe me e pi hangër drekën në Plavë-Guci e darken tek shtëpia e vet.
E ka pa thanë Fishta i madh se bash këtu rri Ora e Shqypnisë… Tashti e kanë në dorë vet bijtë e bijat e saj me ia mbrri prapë kësaj dite, epoke. Si në kohën e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, edhe në kit’ Lidhje të madhe Euro-Atlantike: BE e NATO.
3.
Kjo “Unaza e re” e Plavë-Gucisë është qytetërim modern, bashkëkohor.
Si qytetet e mëdha të botës që kanë edhe unaza të vjetra i ka edhe kjo: Rruga rretherrotull e gategat prej Plave në Rrozhajë e Pejë e Bregut të Drinit (apo Rrugës së Kombit) e në Shkodër e prej atyhit në Podgoricë e Kolashin-Plavë. Ka’i’herë do duhet edhe kjo Unaza e vjetër.
Po tashti e kemi edhe kit’ Unazen e re.
Veç kësaj, e thashë – si në vende me qytetërim modern, janë edhe unazat e brendshme. Unazat e vogla. Po ecë drejt përfundimit Rruga Plavë-Çerem (Valbonë)-Bregut të Drinit-Porti i Shëngjinit (edhe Tiranë, edhe Shkodër). E ka i pasë dy unazat e vogla, ma së forti turistike: Atë, Plavë-Valbonë-Liqeni i Komanit-Shkodër-Vermosh-Guci. Atë, Guci-Plavë-Deçan (Pejë-Rugovë-Junik)-Gjakovë (Prizren)–Tropojë-B.Curri-Valbonë-Plavë.
4.
Kjo Unaza e Madhe e Plavë-Gucisë është me të vërtet e madhe. Të tillë po e ban dhe zhvillimi euro-atlantik, qytetërimi ynë shqiptar bashkëkohor, klima politike euro-ballkanike, etj.
Kjo Unazë e Madhe nuk është vetëm përskej e ndërmjet trinisë së lumenjve Lim-Drin-Cemi, po edhe Plavë-Deçan-Rruga e Kombit-Shkodër-Vermosh-Guci. Pra, një rreth hapësinor tejet i madh.
Kjo Unazë e Madhe është sa kombëtare edhe ndërkombëtare, pasi kalon nëpër tri shtetet e sotme ballkanike: Shqipëria Londineze, Kosova Euro-Atlantike e Mali i Zi (që kurrihere s’po do “e s’po di” me u ba i Bardhë). Gjithkahit kalon nëpër territore etnike shqiptare.
Si kurrnjiherë tjetër, po vjen e madhja Ditë Historike, që kjo Unazë e Madhe njëherash edhe Euro-Atlantike, ka me na i lidh ndërveti Kohnat, Tokat, Zemrat Shqiptare, me rrugët e saj të paqes, zhvllimit, qytetërimit modern.
5.
Sot, më 25 shtator 2014, kur t’ia nisni punimeve të Rrugës Deçan-Plavë dijeni se “Jam në Deçan edhe pa kanë aty në Deçan” e mos më vnoni mungesë se unë kurrë nuk jam i munguar për kilometrat trasetor, shpirtëror, zhvillimor të kësaj rruge të re.
Kjo rrugë është edhe e imja, jo vetëm se jam brenda Unazës së saj të Madhe, se më çon ma shpejt tek trolli im / ynë, tek gjaku im / jonë, drejt progresit bashkëkohor, qytetërimit modern.
Po edhe për disa arsye e realitete të kohës sotme e të nesërme.
Kjo rrugë është kombëtare, ndërshqiptare – rrugë e Kombit tim Shqiptar.
Kjo rrugë është edhe ndërkombëtare, ndërballkanike- rrugë e Ballkanit tim.
Kjo rrugë është edhe Euro-Atlantike – rrugë e të ardhmes tonë të përbashkët në brigjet të Limit e Drinit, të Adriatikut mesdhetar e të Atllantikut ndërplanetar.
Zakonisht, shqiptarçe, kur bajmë ndonjë punë të tillë të madhe, vepër të madhe si kjo Rruga Deçan-Plavë, pasi i përfundojmë ato në kohë të tejzagjatur, fillojmë e thurim edhe legjenda të ndërtimit të saj. Në fakt, kësaj here, më duket se ka ndodh disi ma ndryshe: Vet ndërtimi i kësaj Rruge nga Ëndrra, Projekti e Përurimi i fillimit të saj ishte një Legjendë. Një Legjendë me Rrena e me të Vërteta. Një legjendë aspak legjendare.
Tashti Rruga Deçan-Plavë që e kishim Ëndërr të vjetë e të re, po bahet Realitet prej sodit, 25 shtatorit 2014, në kit’ Rend të Ri Botëror, në kit’ botën e tashtit, Euro-Atlantike. Do të deshiroja që kjo Rrugë të jetë fakt e faktor Kombëtar e Ndërkombëtar, e investuar me ideale të larta e fonde të mëdha, që ky Realitet me dritën e përurimit të mos kthehet në Ëndërr…Zoti e Bekoftë këtë Rrugë e Njerëzit e saj, 25 Shtatorin e Saj / Tonin çdo ditë të saj krejt zhvillim dhe plot qytetërim, jo vetëm për Plavë-Gucinë, po për tri shtetet e Ballkanit.
Në Deçan pa kanë n’Deçan,
më 25 shtator 2014

Spiunët që pritën Papën/
Nga Nebil ÇIKA/
“Kam zgjedhur të mos e mashtroj Zotin dhe të bëj këtë rrëfim publik. Refuzoj që të bëhem Juda përpara Krishtit, edhe pse ata që po dëgjojnë këtë sot nuk do e kuptojnë saktësisht se çfarë po ndodh,”tha ai të dielën.“U kërkoj falje të gjithëve”. Ai është një nga gazetarët më të njohur në televizion, por edhe në radio. Por Robert Turcescu tronditi opinionin publik në Rumani kur pranoi se për vite të tëra ka punuar si oficer i lartë në shërbimin e inteligjencës ushtarake. Pasi bëri rrëfimin, Turcescu tha se heq dorë nga emisioni i tij në televizionit B1TV. “Po, kam qenë nënkolonel i maskuar. Kam zgjedhur të mos e mashtroj Zotin dhe të bëj këtë rrëfim publik. Sipas BIRN, deklarata erdhi pasi Turcescu publikoi në blogun e tij një regjistër ushtarak dhe dy dokumente për pagesat që ka marrë nga shërbimi inteligjent. Turcescu drejtonte një emision televiziv të quajtur “Nën pyetje”, ku intervistonte politikanët dhe figurat kryesore në Rumani.”
Ky ishte me pak fjalë lajmi që portali i njohur shqiptar “Opozita.com” emetoi për publikun shqiptar që nuk tronditet dot si ai rumun nga një fenomen i tillë. Shqipëria vazhdon të jetë i vetmi vend evropian që nuk ka bërë asgjë gjë për hapjen e dosjeve të sigurimit, ndërkohë që njerëz të njohur si pjesëtar apo spiun të tij, vazhdojnë karrierat politike e profesionale sikur kjo CV e tyre të ishte një bonus e jo e kaluar kriminale. Të bën përshtypje motivimi i autodekonspirimit të gazetarit rumun i cili ndjehet keq para Zotit për këtë pjesë të veprimtarisë së tij ndërkohë që në Shqipëri edhe pse i kanë dekonspiruar të tjerët vazhdojnë të jenë në “majat” e gazetarisë në një rreth vicioz njerëzish, që duket se kanë marrë peng opinionin publik e me sa duket për të qenë këtu, lidhja me Sigurimin e Shtetit është një kusht.
Çështja e punëtoreve dhe bashkëpunëtorëve të shërbimit sekret të diktaturës komuniste dhe aksesi i tyre në politikë, media, diplomaci, drejtësi e shoqëri civile, është vlerësuar dhe vlerësohet si arsyeja kryesore e ngërçit dhe deformimit të demokracisë së tranzicionit, drejt të cilës po vazhdon shumë gjatë. Hapja e dosjeve dhe ligji i lustracionit janë ende një domosdoshmëri dhe duhet të vijë si detyrim ndërkombëtar në kushtet kur politika, administrata, media dhe shoqëria civile janë të kapura e në konflikt interesi me këtë çështje.
Ajo që po ndodh në Shqipëri po bëhet gjithnjë e më tronditëse kur shikon reagime si ky i gazetarit rumun. Këtu spiunllëku është kthyer në një vlerë dhe pa të karrierat në të gjitha fushat e jetës janë të vështira, pothuajse të pamundura. Kaq dominues është ish-sigurimi i shtetit në jetën tonë sa edhe vizita e Papa Franceskut u kontrollua, u drejtua e u shoqërua nga njerëz të njohur si agjentë apo drejtues të Sigurimit të Shtetit. Meqë jemi tek gazetaria, ish-agjentë publik por edhe të përfolur si spiunë të sigurimit të shtetit që dominojnë opinionin publik, ishin zgjedhur si protagonist kryesor të vizitës së Papës apo shoqërues mediatikë të tij. Nuk kishte cinizëm më të madh kur një shkrimtar e analist i njohur publikisht si spiun i sigurimit, u ftua nga ambasada shqiptare në Vatikan si përfaqësues e protagonist i shtypit e kulturës shqiptare, ndërkohë që të përfolur të tjerë u përzgjodhën si shoqërues dhe përfaqësues të gazetarisë në udhëtimin e Tij, ardhje e kthim. Fakti që Papa Fançesku i dedikoi vizitën e tij martirëve të fesë, viktima të drejtpërdrejta të sigurimit të shtetit, ishte detyrim që të paktën në këtë rast, pala zyrtare shqiptare në politikë e media të mos përfaqësohej nga sigurimi i shtetit, gjë që fatkeqësisht nuk ndodhi. Nuk e di nëse ka cinizëm e paturpësi me të mëdha se kaq.
Por nuk ka si të ndodhë ndryshe. Ata janë prezent në krye të punëve, ku edhe të huajt janë të detyruar t’i pranojnë e të punojnë me ta. Fakti që nuk janë hapur dosjet, nuk përjashton as institucionet fetare, përfshirë këtu edhe Kishën Katolike, ku gjatë vizitës së Atit të Shenjtë, prania kaq hapur e provokuese të Sigurimit mund të justifikohej vetëm me mos reagimin nga ana e saj. Në fund të fundit ky është një hall i madh por edhe përgjegjësi e shqiptarëve që kanë lejuar e janë pajtuar me një situatë të tillë, të tjerët mund të mos e pëlqejnë por nuk u prish edhe aq punë.
Nuk ka se si të pretendosh pastrimin e media-s nga sigurimi i shtetit, kur shumica e pushteteve janë të mbushur e të dominuar nga ta. Në grupin e madh të mikpritësve të Papës ishte vetë shefi i fundit i Sigurimit të Shtetit Garamoz Ruçi, madje përkrah tij nën një çadër shiu me kreun e grupit parlamentar të PD Edi Ploka. Një tjetër hetues i njohur i sigurimit të shtetit Spartak Braho, është kreu i sigurisë kombëtare në parlament. Edhe opozita e “djathtë” nuk duket se është jashtë kësaj valleje. Përgjegjëse politike e morale për mos dekomunistizimin e vendit dhe nxjerrjen e shtetit e shoqërisë apo edhe vetes nga kontrolli e aksesi i Sigurimit, arsye që besohet se i shkaktoi humbjen e madhe në zgjedhje 2013, ajo vazhdon të tregojë të njëjtin qëndrim edhe sot. Mjafton fakti që analistët apo më mirë të themi mbrojtësit mediatikë të opozitës në debatet kryesore gazetareske në vend, janë dy ish spiunë të deklaruar botërisht të Sigurimit për të kuptuar influencën që ish-policia politike komuniste ka edhe në krahun “antikomunist” në politikë e media.
Ka shumë fije të vjetra, lidhje familjare, etj, që i garantojnë ish-sigurimit të shtetit një rol dominues në zhvillimet shqiptare të të gjitha aspekteve. Ky është shkaku kryesor që Shqipëria ka këtë demokraci hibride të pashoqe si në asnjë prej vendeve ish-komuniste të Evropës, ndërkohë që për standarde perëndimore as që mund të bëhet fjalë. Dominimi i spiunëve edhe në një vizitë ku pastërtia morale ka një rëndësi të veçantë, siç ishte vizita e Papës, përveç trishtimit për gjendjen aktuale të politikës, shtypit dhe shoqërisë sonë civile, paraqet edhe një zymtësi për të ardhmen. Për mea culpa, dorëheqje, ngjarje e histori si kjo e gazetarit rumun, as që mund të behët fjalë.

Përse mërgata shqiptare nuk organizon aksione të mëdha humanitare?/
NGA XHAVIT ÇITAKU/
Duke u munduar të gjejë përgjigje në këtë pyetje në mesin e mërgimtarëve tanë, kuptova se shkas kryesor për këtë është keqpërdorimi i Fondit të Trepërqindshit dhe atij “ Vendlindja Thërret”,nga persona përgjegjës të cilët në vend që të gjenden në burg tash sorollaten rrugëve, bizneseve por edhe në institucione shtetërore, duke bërë jetë luksoze me djersën mërgimtare
Shkruan: XHAVIT ÇITAKU/
Mërgata shqiptare e shpërndarë në shtete e kontinente të ndryshme ishte njëra ndër mbështetësit kryesor i të gjitha proceseve të rëndësishme që u zhvilluan në Kosovën e okupuar nga regjimi fashist serb, por edhe jashtë saj. Aktivitet më të qartë dhe konkret ata treguan sidomos gjatë viteve të nëntëdhjeta atëherë kur populli kishte nevojë më së shumti, atëherë kur situata ekonomike ishte aq e rëndë sa që pa ndihmën e bashkatdhetarëve tanë vështirë se do të mund të përballohej. Nuk kursyen mund e djersë që t’iu dilet në ballë gjithë atyre kërkesave të shumta që vinin nga Kosova. Forma më e përshtatshme, më e dobishme, por edhe më e besueshme që do të prodhonte rezultate e efekte të mira në gjithë hapësirën kosovare ishte mënyra organizative në vijën shtetërore, kërkesë kjo që doli nga shumë aktivistë dhe veprimtarë të devotshëm të çështjes shqiptare. Së këndejmi,, ndonëse ishte duke vepruar qeveria në ekzil doli propozimi që të formohet një fond i cili do të udhëhiqej dhe do të kontrollohej nga ministria përkatëse e kësaj qeverie, përkatësisht nga Ministria për Ekonomi dhe Financa. Pas shumë bisedave dhe kontakteve të organizuara u mor vendim që të formohet Fondi i Trepërqindshit, i cili u përkrah dhe u mbështet nga shumica e mërgimtarëve tanë. Ishte i njohur edhe krijimi i Fondit të Ahenit në Gjermani , por ai më vonë u shkri në këtë formë tjetër më organizative që filloi punën mbarë.

Grumbullimi i mjeteve në Fondin e Trepërqindshit ishte impozant

Para se të formohet ky fond vlen të përkujtohet se në shumë shtete u organizua edhe aksioni i ashtuquajtur i Tridhjetpërqindshit, që ishte trilluar kinse për një luftë eventuale që do të mund të fillonte në Kosovë, nga i cili i grumbulluan miliona marka gjermane. Ndërkaq, në fondin e Trepërqindshit, që u zgjerua në të gjitha mjediset ku kishte komunitet shqiptar vazhdoi derdhja e mjeteve për çdo muaj. Thënë konkretisht, bashkatdhetarët tanë ndaninë nga tre përqind të të ardhurave të realizuara në familje, ndërsa nëse nuk ishin të punësuar nga tre përqind të të ardhurave të ndihmave sociale. Rezultatet e arritura në grumbullimin e mjeteve ishin inkurajuese fal angazhimit të madh të anëtarëve të komisioneve, të cilët këtë punë e bënin vullnetarisht. Vullnetarët e këtij Fondi aq mirë e kryenin punën sa që nuk përtonin që të sakrifikojnë edhe shumëçka vetëm e vetëm që populli në Kosovë të mos ndihet i pasigurt për shkak të mungesës së parave. Ashtu siç ishte paraparë me rregullore, anëtarët e komisioneve bënin grumbullimin e mjeteve në ato mjedise ku punonin e jetonin dhe më pastaj ato i derdhnin në llogarinë e Fondit Qendror të shtetit përkatës dhe i vetmi që ishte i autorizuar për t’i tërhequr ato mjete ishte Kryetari i Komisionit Qendror, i cili ato i dërgonte në xhirollogarinë e qeverisë në ekzil. Për çdo pagesë jepej dëshmia për secilin dhurues të këtyre mjeteve. Vite të tëra këtë obligim atdhetar e kryen mbi 70 për qind e mërgatës shqiptare dhe me të drejt mund të konstatohet se nëse dikush mund të pyet se si duhet atdheu atëherë lë të shijoj kurbetin, i cili hap rrugën e mbarë për të punuar e kontribuar për vendlindjen. Nuk është vetëm pagesa e Trepërqindshit që e karakterizoi zemërgjerësinë e bashkatdhetarëve tanë, por janë edhe shumë e shumë shembuj të tjerë që ata sakrifikuan dhe ndihmuan atdheun. Me një fjalë, ata pos pagesës mujore, organizuan edhe shumë aksione të tjera humanitare ku u grumbulluan shuma milionëshe, pastaj ndihmuan familjet e tyre, të sëmuret, ndërtimin e shkollave, të xhamive dhe shumë e shumë raste të tjera që u kërkuan nga mërgata jonë.

Kontribut i madh edhe në Fondin “ Vendlindja thërret”

Me fillimin e luftës në Kosovë u shtrua domosdoja që çlirimtarët të ndihmohen materialisht në mënyrë që liria e synuar të fitohet më shpejt dhe sa më me pak pasoja. Dhe ishin prapë mërgimtarët ata që iu përgjigjën pozitivisht thirrjes për të ndihmuar luftën çlirimtare dhe kësisoj pa ngurrim derdhen mjete të mëdha në Fondin “ Vendlindja thërret” që ishte formuar “ enkas” për këtë qëllim nga LPK-ja. Për dallim nga Fondi i Trepërqindshit ku mjetet derdheshin në xhirollogari, në Fondin “ Vendlindja thërret” parat në të shumtën e rasteve iu dorëzoheshin veprimtarëve të autorizuar dhe më pastaj ato i “ dërgonin” në Fondin qendror. Kjo formë e dhënies kesh të parave ishte aplikuar për shkak se qeveritë e shumë shteteve në fillim nuk lejonin që të “ zyrtalizohet” ndihma për UÇK-në nëse kështu shkurt mund të thuhet. Me shuma të mëdha të grumbulluara, ku nuk kursehej edhe paraja e fundit e bashkatdhetarëve tanë, u bë e mundshme që të sigurohen armë aq të nevojshme për UÇK-në. Pavarësisht se kjo temë e shtjelluar në mënyrë bukur shumë të përgjithësuar nuk ka për qëllim që të flitet për luftën e zhvilluar në Kosovë, doemos do përmendur se shumë mërgimtarë tanë pos ndihmës materiale, lanë jetën “ luksoze” në perëndim dhe ia mësynë vendlindjes dhe së bashku me pjesëtarët e UÇK-së luftuan deri në çlirimin e vendit. Shumë prej tyre dhanë edhe jetën në altarin e lirisë e besa shumë të tjerë u plagosën dhe mbetën edhe pa gjymtyrë të trupit.

Mosmarrëveshjet e pakuptimta e të dy fondeve

Pa asnjë hezitim mund të konstatojmë se mërgata shqiptare ishte aq mirë e organizuar, në rend të parë, se në mesin e saj mbretëronte një entuziazëm, vullnet e krenari për të ndihmuar atdheun, për të fituar lirinë, për t’i dhënë mbështetje kombit që ishte në rrezik të zhbëhet. Ishte e çuditshme, e pakuptueshme dhe e pafalshme sjellja e përfaqësuesve të të dy fondeve që ia kishin vënë “ lakun në fyt” mërgatës shqiptare duke e shtrënguar për herë e më shumë që të ndaj mjete për këto fonde që kishin të njëjtin qëllim: çlirimin e vendit. Fatbardhësisht, edhe pse komuniteti shqiptar në diasporë kishte obligim të madh për të mbajtur edhe familjet dhe të afërmit në vendlindje, këto “ lojra” të përfaqësuesve të Fondit të trepërqindshit dhe “ Vendlindja thërret” nuk i zmbrapsen, përkundrazi ata me të njëjtin ritëm kryenin edhe obligimin atdhetar e patriotik. Megjithatë, mërgimtarët ishin të zhgënjyer me dallimet që ekzistonin ndërmjet faktorit ushtarak dhe politik të vendit, ndërsa në anën tjetër ishin po këta mërgimtar që ua kishin bërë të mundshëm të funksionojnë të dyja palët. Dhe ç’është edhe më keq për këtë as që pyeteshin ata që i mbanin gjallë këto dy subjekte.

Qindra miliona marka gjermane u “ avulluan” pa dhënë askush përgjegjësi

Fondi i trepërqindshit kishte funksionuar mbi një dekadë dhe shi për këtë në të u grumbulluan qindra milionë marka gjermane, të cilat u menagjuan kryesisht nga Kryeministri i qeverisë në ekzil Bujar Bukoshi dhe Ministri për Ekonomi dhe Financa Isa Mustafa . U grumbulluan aq shumë para sa që patën “ luksin” këta menagjerë të parasë mërgimtare që të hapin edhe Bankën e emërtuar “ Dardania” në Tiranë, për të cilën as sot e kësaj dite nuk dihet se çka u bë me të, apo më mirë më thënë humbi pa gjurmë si e tërë. Po t’i kthehemi edhe njëherë mjeteve qindra milionëshe të derdhura nga djersa dhe mundi i bashkatdhetarëve tanë, të cilët edhe tash shtrojnë pyetjen se çfarë u bë me ato para që me mund e djersë i kishin fituar duke punuar edhe punë jashtëzakonisht të vështira vetëm e vetëm që të ndihmohet populli në Kosovë dhe lufta çlirimtare. Çuditërisht nga askush ama nga askush nuk ka përgjigje se ku u tretën ato mjete, në xhepin e kujt përfunduan dhe cili ishte ai që fitoi më së shumti në dëm dhe në kurriz të mërgimtarëve tanë. Pas përfundimit të luftës u mbajt edhe mbledhja e parë e Kuvendit të LDK-së ku ishte i pranishëm edhe Presidenti historik Dr. Ibrahim Rugova, ku edhe unë mora pjesë nga mediat, dhe ndër të tjera një kuvendar pati pyetur se çfarë u bë dhe çfarë do të bëhet me mjetet e trepërqindshit, pyetje kjo që iu shtrua direkt Bukoshit. Mirëpo, Bujar Bukoshi as që u “ kuq” të kthej përgjigje dhe kështu kjo temë nga atëherë kaloi në margjina të interesimit, sidomos të organeve më të larta partiake të LDK-së, si bartëse e të gjitha aktiviteteve në këtë drejtim por edhe të organeve shtetërore të Republikës së Kosovës. Me një fjalë, këtu ka vend për përgjegjësi jo vetëm morale por shumë më shumë penale, ngaqë ato para do të duhej të derdheshin në arkën e shtetit e jo të përfundojnë në duart e atyre që ishin përgjegjës që me nikoqirllëk t’i përdorin e t’i shpenzojnë. Do të jetë e pafalshme për këto gjenerata mërgimtare që të mos thirret askush në përgjegjësi dhe që aq keq të përbuzet ajo e mirë e tyre që u dha me vite të tëra.

Edhe përfaqësuesit e “ Vendlindja thërret” keqpërdorën mjetet

Edhe pse nuk kishte jetë të gjatë, Fondi “Vendlindja thërret” arriti që të “ vjel” po ashtu miliona marka gjermane, franga zvicerane e dollar amerikan. Ndonëse nuk mund të krahasohet ky fond me atë të trepërqindshit përkah shuma e mjeteve, megjithatë keqpërdorimi i djersës së punëtorëve tanë ishte shumë më i pranishëm, në rend të parë, se në fillim parat dorëzoheshin në duar të katër pesë individëve të Komisionit Qendror të shteteve përkatëse, që nuk “ përtonin” natë e ditë të shkojnë nga një qytet në tjetrin për të marrë parat e grumbulluara nga mërgata shqiptare. Kjo formë e grumbullimit të mjeteve ishte aplikuar për shkak se shtetet perëndimore në fillim nuk e njihnin UÇK-në dhe nuk lejonin që parat të derdhën në bankat e tyre. Se sa marka e deviza tjera kanë derdhur këta aktivistë në Fondin qendror, që thuhej se ishte në Zvicër, kjo lë të mbetët në nderin dhe moralin e tyre. Pa fije dyshimi mund të thuhet e konstatohet se nderi e morali i shumë prej tyre ishte i kufizuar për shkak të lakmisë që kishin. Edhe këtu ka vend për Prokurorin që të hap rrugë të hetimit ndaj të gjithë atyre që tash nga ato mjete janë bërë multimilioner, që kurrë nuk do t’ia shohin hajrin. Këtë e pret tash e 14 vjet më parë mërgata shqiptare. Ndaj edhe njëherë me anë të këtij shkrimi po i drejtohemi organeve të drejtësisë, policisë e të prokurorisë që të aktivizohen dhe të veprojnë konkretisht aq më shumë për t’iu dalë hakesh mërgimtarëve tanë. A ishte përgjegjësi kryesor Xhavit Haliti me të tjerët nuk mund të definojmë konkretisht sepse parat grumbulloheshin në emër të UÇKsë. Por ky emër përflitet si personi që ishte përgjegjës për këtë Fond. Dihen përgjegjësit e të dyja fondeve vetëm duhet guxim dhe ndjekje penale për të gjithë ata që keqpërdorën mjetet aq të mëdha të mërgatës shqiptare duke aplikuar ligjet në fuqi të Republikës së Kosovës dhe pikë.

Njëherë u mashtruan

Duke u nisur nga këto mashtrime që iu bënë bashkatdhetarëve tanë, është për të ardhur keq se më nuk po organizohen aksione të mëdha e aq të nevojshme humanitare që aktualisht i duhen sidomos familjeve të varfëra që nuk janë të pakta e posaçërisht të atyre që nuk kanë kulm mbi kokë. Kam kontaktuar shumë mërgimtarë në Gjermani, Zvicër e Suedi më të cilët kam biseduar pikërisht për këtë temë të rëndësishme dhe jam munduar që me ta dhe të tjerët të gjejmë një “ zgjidhje” të pranueshme për mënyrën e grumbullimit të mjeteve që do t’iu dedikoheshin familjeve në nevojë. Përkundër gatishmërisë së tyre për të kontribuar materialisht në këtë drejtim ku do të përshiheshin shumica e mërgimtarëve tanë, përgjigja e tyre ishte negative. Ata thanë: Një herë na mashtruan bile shumë keq, kurrë më. Ja, pra se çfarë bënë këta kriminel që i morën ato qindra milionë para në deviza të ndryshme dhe pa fije turpi tash sorollaten rrugëve, bizneseve e brenda institucioneve të vendit, duke shitur mend se sa patriot ishin . Dorën në zemër, humaniteti i bashkatdhetarëve tanë nuk ka pushuar as sot e kësaj dite ngaqë ata individualisht e në grupe po ndihmojnë vazhdimisht qytetarët e vendit tonë, mirëpo organizimi i ndonjë Fondi të madh hëpërhë është i parealizueshëm. Mallkuar qofshin ata lakmitarë e kriminel që tash me djersën e mundin e mërgimtarëve bëjnë jetë luksoze.

ALEKO LIKAJ/Francë/
Njeriu që ishte përtej në trotuarin përballë kinemas së qytetit, qëndroi për një çast dhe ktheu vështrimin këndej nga ne. Pashë rrezëllimin e xhamave të syzeve të tij e refleksionin e dritës që hodhën ato atë mëngjez të së dielës
– Eshtë ai, shkrimtari, që e kanë sjellë në Cërrik – tha Meti i gjatë që po na tregonte historinë e romanit “Lenko” që posa kishte lexuar ato ditë.
-Kush, kush? – pyeti Din Daiu, që i mbante flokët gjithmonë të rrëzuara, mbi ballë.
Altopolanti po transmetonte “Radio-Postën” e muzika në shesh kishte sjellë një “rumbo” të Agim Prodanit. Njeriu që më tregoi Meti, kishte veshur një xhaketë të zezë dopiopetë e një palë pantallona gri. Dukej se sodiste gjithëçkah. Madje në lëvizjet e tij ishte më shumë se sa kurioz kur kontrollonte me vështrim gjithë sheshin, dhe pastaj rrugën përtej, në fund të lulishtes e cila të çonte për në Elbasan. Mbante një pale syza miopësh, e me sa duket, kishte shumë probleme me sytë. Këtë do të ma thonte vetë disa kohë më vonë, kur bisedonim si dy miq të vjetër,në një cep kalldrëmi të pazarit të Elbasanit, kur sapo kishte dalë nga burgu.
Kisha lexuar librin e tij “Një emër në mes të yjeve”, dhe natyrisht për atë moshë që isha atëhere, nuk mund që ta mendoja e ta shijoja, të paktën edhe si lexues. Ndonëse, letërsia më dukej se më kishte marrë për dore e për të më çuar në portat e zemrës së saj. Fshehurazi, hidhja ndonjë varg që i kushtohej në heshtje ndonjë vajze çapkëne të klasës sime, por edhe të një tjetre, dy vite më poshtë, që kishte sytë jeshile, si të bajames se pa bërë. Muzika ishte tjetër gjë. Me kishte rrëmbyer të tërrin, si një dashnor i përvëluar, kur luaja në bateri me orkestrën e shtëpisë së kulturës së qytetit.
E ndoqa për një çast, ndërsa ecte qetësisht si i humbur në atë mjedis. Ishte si i hutuar. Ne një moment, u hapi udhën në trotuar dy fëmijve, që vraponin me zhurmë pas njeri tjetrit.I ndoqi me sy, e pastaj, vuri buzën në gaz si i zënë në faj. Isha ndarë me Metin dhe Dinin duke u thënë se kisha provat lart në sallën e klubit, dhe ata, e kishin besuar. I pështetur pas një prej kollonave të saj, dukesha sikur prisja dikë aty, ndiqia shkrimtarin. Pas Dhimitër Shuteriqit, Tonin Milotit e një tjetër shkrimtar ushtarak që na i kishte sjellë në shkollë, mësues Hyjniu, nuk kisha parë e njohur shkrimtarë të tjerë, ndonëse nuk lija libër pa lexuar, nga ato për fëmijë, por edhe për të rrinj që botoheshin atëhere.
Kin Dushi mori kthesën, dhe u nis drejt e nga posta e qytetit. “Me siguri që do të flasë në telefon ” mendova. Dhe vërtetë, që ai pas pak, ngjiti shkallët qetësisht dhe u fut në postë. Por atje u vonua, dhe unë, nuk mund që të prisja për ta parë nga afër, ndonëse më tundonte dëshira .Ne fakt, më erdhi turp që të shkoja deri atje, dhe preferova që të kërkoja ndonjë shok tjetër, në atë shesh që ishte si i boshatisur. Mbase u pendova për gënjeshtrën që i thashë Dinit dhe Metit, me të cilët ishim në një lagje. Një pjesë e mirë e qytetit, kryesisht nga puntorët që punonin në rafinerinë e naftës, ishin në një punë vullnetare, për të mirëmbajtur ambjentin e jashtëm të uzinës. Sidoqoftë, ky çast, më mbeti në kujtesë si diçka e veçantë, në jetën e atij qyteti të vogël, që dukej si një kamp i mundimshëm punë. Por edhe njohja e parë, me njeriun që do ti ndiqia më pas, trajektoren e tij të trishtua, drejt rënies. Do të njihja mirë mekanizmin, që e çoi atë në humnerë, njerëzit që e gjurmonin, por edhe ata…kolegët, që i a kishin shitur shpirtin djallit, të cilët ndihmuan hetuesit e shkruan pastaj, pretencën e një prokurori, që në çdo tre fjalë, përdorte “Partia dhe shoku Enver”.
* * *

Herën e dytë, e takova në një prej sallave të Shtëpisë së Kulturës, në katin e dytë. Ishte mes disa amatorëve të grupeve artistike. I kishin vënë karriket përballë njeri tjetrit, e vazhdonin të flisnin, e diskutonin gjatë. Zura vend pas derës. Kuptova që Kini po fliste për një njeri, që me sa dukej, e njihte shumë mirë, dhe që u a kishte propozuar më parë, për regjinë e një numri të ri estrade, me të cilën cërrikasit, do të konkuronin së shpejti në një aktivitet kombëtar
– Të jeni të sigurtë, që fjalën time Fehmiu, nuk do ta bëj dysh. Jemi miq prej shumë vitesh, atje në Tiranë. Ka ide, dhe kjo, është e rëndësishme. Ta sjellim njëherë. Por, edhe ju duhet që të punoni në linjë partie. Jeni qytet puntorësh.
Kini fliste shkurt. Ishte mbështetur në karrike e duart herë pas here i vendoste mbi gjunj. Kishte veshur sërrish xhaketën e zezë dhe pantallonat gri. Këtë herë i a dallova mirë edhe fytyrën. Pak e zgjatur, e me një mjekër, që nuk rrumbullakohej aty në fund.
Pas tetë a nëntë ditëve, mbriti edhe Fehmi Hashafi, që më vonë realizoi filmin « Kapedani ». Ishin bashkë me Kinin kur na mblodhën në sallën e sipërme të shtëpisë së kulturës se qytetit…Materialin letrar e kishte marrë përsipër vetë shkrimtari. Kur zu e erdhi nata të dy të sapoardhurit nga Tirana shkuan në të vetmin restorant të qytetit që kishte sipër një hotel. Aty punonte një invalid me kollonën të përthyer si një kosore. Ky i priti dhe i shoqëroi pastaj pas darke, përpara se Fehimi të pushonte në një prej dhomave të këtij hoteli, në katin e dytë. Dukej që Kini kishte zënë shoqëri me hotelxhiun, pasi fliste me të dhe bënte shaka si me një të afërm. I pashë nën një dritë të zbehtë llambe që ishte vendosur mbi një shtylle të drunjtë dhe që mezi ndiçonte dhjetë metro katrore. U përkula mbi parvazin e ballkonit tim që nuk ishte më shume se njëqind hapa larg nga hoteli që mbante emrin « Shkumbini ». Tre burrat ishin të vetëm në atë lakuriqsi rrugë e cila nga ne konsiderohej si « bulevardi i qytetit ». Qeshnin e bënin shaka e gazi i tyre vinte deri tek unë.
Cërriku asaj kohe mbyllej shpejt në shtëpi. Qytet puntorësh ku shumica punonin me tre turne në rafinerinë e naftës. I krijuar në mezin e viteve 50 të, at’here kur hodhi shtat edhe uzina e vetme në këtë pellg të fushës së Shkumbinit, nuk numëronte më shumë se katërmijë banorë, së bashku me fermën dhe SMT në, një lagje e vogël që zinte fill në të dalë të rrugës që të çon në Gramsh. Kini kishte ardhur si i dërguari special i revistës « Ylli ». Shkaku ka qenë krejt tjetër. Mund që ta lexonte vetëm ndonjë i vemendshëm. Edhe pse nuk u bë i ditur asnjëherë aty mes nesh ai, nuk munguan edhe thashethemet që qarkullonin nën zë.. « E kanë kapur nudo, krejt lakuriq, së bashku me disa artistë të tjerë në një orgji shtëpie miku ». Kështu me tha një xhuxh thatim që punonte si përgjegjes turni në uzinë. Komunist. E kisha komshi, dy pallate më tej. Mbante gjithmonë nga një libër në sqetull. Lexonte shumë. Kjo ishte edhe ajo që na bashkonte të dy. Shkëmbenim libra. « E kush të tha ty – më pyeti Hamza Nuredini, fizarmoniçisti i estradës që ishte edhe banori i të njëjtit pallat me mua, kur i thashë me naivitetin e një djali të pa rritur mirë, në një dite provash për premierën e re. -Ik e fshij prapanicën me atë burrë. Spiuni i m…
Me donte dhe më rrespektonte Hamzai që ishte shëngjinas nga Lezha. I duhesha si baterist në orkestër, por Kinin e çmonte shumë. E donte si vëlla. Deri në fund rinin që të dy në sallën e shfaqieve. Kini si zakonisht në karrike i ulur diku nga rradha 5 a 6. Ndiqte provat. Priste sa të mbaronim deri vonë, afër mesnatës. Fehimi kalonte sa në njerën anë të skenës në tjetrën. Kontrollonte batutat. Kur ndërhynte Kini, që ndjente se i a kishin « hëngër » fjalët e skeçit, rregjizori lëshonte zërin si të basit, « stop ». Kur mbaronte gjithëçkah, vinte i heshtur e drejt e në skenë Kini.
-Hamza, na merr ndonje gjë.
Tjetri vendoste qetësisht rrypat e fizarmonikës dhe pastaj ngrinte supin e djathtë. Një mbrëmje fizarmoniçisti qëndroi për një çast i heshtur me dorën sipër tastierave në mëdyshje për të vendosur.Pastaj lëshoi zërin e tij të pjekur si të një tenori profesionist. Ca fjalë të huaj që u rrokullisën pas një hapje të beftë të kacekur, dhe më pas melodia. Munda që të kuptoj vetëm dy fjalë, « …kapidan Nikolla… ». Hamzai vazhdoi që ta këndojë dhe ta ndjeje këngën sllave deri në momentin që mbylli përgjithmonë kacekun e veglës. Kini e kishte ndjekur i heshtur. Fehimi kishte bërë tre hapa pas dhe pastaj kishte zbritur nga skena. Si pa kuptuar. Në një çast të vetëm ra një heshtje. Asnjë nuk tha një fjalë.
-Kam qenë në kampin e Prishtinës, kur e kam dëgjuar për të parën herë këtë këngë. Duhej që të ishte ndonjë i burgosur maqedonas si dhe ne, që priste pushkatimin. Këndonte jashtë kapanonit tonë, në muzg. Unë u ngjita në dritare por nuk e dallova dot. Këngë trimërie dhe malli, por edhe dashurie në atë gjuhë. Një çast më pas mbritën rojet. Gjermanët ja mbyllën gojën. E rahën barbarisht. Ne këndej dëgjonim fshikullin e kërbaçit që zinte në mish. Kaput, kaput thërriste dikush në atë gjuhë. Pastaj ra heshtja. U dëgjua një klithmë « Ah, majko… » i thërriste nënës djaloshi këngëtar. Tre ditë më vonë filloi ekzekutimi, ai që mbeti në histori si pushkatimi i 104 – ve. E tmershme…
Kini heshti për një çast dhe pastaj vendosi pëllëmbën e dorës së majtë mbi ballin e dalë, sipër syzeve që ishin të trasha, për një miop si ai. Përtej, sytë e vegjël gri të poetit, u mbyllen. Mbase për të ruajtur brenda tyre ato skena të tmershme lufte. I a kishin vrarë shokët një e nga një. I a merrnin në një kazermë ku i kishin mbyllur pas një numërimi kokë më kokë. Thuhej se ishte për hakmarje, por asnjëherë nuk u mësua e vërteta. Kështu tha Kin Dushi të nesërmen kur na e ritregoi atë ngjarje. Ishim një grup prej 6- a 7 personash në sallën e bibliotekës. Ne të orkestrës, pasi aktorët vazhdonin provat e lodhshme përsëri me Fehmiun, poshtë në skenë. Hamzai, si gjithnjë ishte njeriu kyç që ç’bironte shkrimtarin, që kishte qenë gati pionier në luftën për çlirim
Mua më mbeti në mëndje. Sidomos skena kur një partizanes i kishin grisur këmishën dhe pastaj kishin thirur një prej të burgosurve që të vazhdonte më tej. Argëtoheshin disa ushtarë të rrinj. Madje edhe qeshnin.
Kohë lufte…

* * *
Një muaj më vonë ne pamë qytetin në revistë. « Ylli « kishte në kopertinë portretin e Petrit. Besimit, një prej naftëtarëve më të dalluar të uzinës. Reportazhi ishte në disa faqe. Ishte edhe Cërriku aty, me të vetmen rrugë që e përshkonte mes për mes. Njerëz e pemë pranë lulishtes në qendër. Disa ditë më parë kishte mbritur edhe një fotoreporter i « Yllit » që kishte bërë shumë shkrepje të aparatit nëpër qytet. Nga pas e kishin ndjekur të vegjëlit. Më kujtoheshin që të gjitha këto skena ndërsa dilja nga shkolla me shokët e shoqet e mij të klasës. Kohë drekë. Në trotuar nga larg qëndronte hotelxhiu. Dukej i shkujdesur, pa e patur mëndjen aty. Kini mungonte. Me pas thanë se « do të qëndronte disa ditë në Tiranë » dhe ashtu ndodhi.
Hamza Nuredini, tha ; Po ka nevojë njeriu xhanëm. Ka shtëpi e katandi atje. Hoteli nuk mund që ti a zëvëndsojë.
Botimi ishte ngjarje për një qytet si Cërriku ynë. Të gjithë flisnin për personazhet e reportazhit. Myfit Shehu, një tjetër i fotografuar dhe personazh i revistës ishte thirrur një ditë më parë në një takim me nxënës të klasës së pestë të shkollës tetëvjeçare « 8 Nentori »
– Po mban vlagë – tha Din Daiu, shoku im i klasës, që ishte një elbasanlli puro. – Na nderoi shkrimtari. Eshtë penë e fortë. I bëri personazhet si njerëzit më të rrëndësishëm të kësaj bote – pastaj u kthye nga unë sikur të ishte kujtuar për diçka të haruar. – E di ti që unë në shtëpi kam disa libra të vjetër të Kini Dushit?
Mbasdite u gjenda tek Dini. Një pallat më poshtë. Jetonte vertëm me nënë, Ferijen, mamija e qytetit, së bëshku me Përparimin të vëllanë dy vjet më të madh, pa baba. Thonë se kur Dini ishte vetëm një vjeç, babai ishte arratisur. Kishte qenë oficer. Nuk dihej asgjë më për të, por familja trajtohej me kleçkë e me ftohmë. Mbante mbiemrin e vajzërisë së nënës.
Në dy arka kartoni gjetëm plot tre libra. Ishin botime te viteve 50 të. « Udha e Velanit », pastaj një libër me tregime humoristike që kishte një kapak të verdhë e një karrikaturë te një njëriu mëndjemadh. I treti nuk kishte kapak. I grisur e me një fletë ku dallohej emri Kin Dushi. Nuk e mësuam asnjëherë titullin e tij. I pastruam nga pluhuri. Dini më tha se i kishin blerë në Gramsh kur ishin me banim para disa vjetësh si të internuar. Lexonte Ferija që kishte studiuar në Itali përgjatë kohës së luftës. Ishte nga një familje me tradita në Elbasan
Mendova që t’i a them e ti tregoja Kinit, sapo të vinte përsëri në Cërrik. Doja të dukesha se e kisha lexuar gjithë krijimtarinë e tij. I këtij mendimi ishte edhe Hajredin Daiu. Por ai kërkoi këtë herë që të fliste edhe me shkrimtarin. Ashtu vendosëm. Menjëherë i u futëm leximeve. Velanin e mora unë. Të tjerat kur të dorëzoja atë. Dini filloi me ato që i mbetën. Për dhjetë ditë i mbaruam. Por Kini nuk po dukej në qytet. Ishte mungesë e gjatë për ne.
Kur menduam se ai nuk do të vinte më në Cerrik, Meti i hollë dhe i gjatë që banonte tek pallati 24, na tha se e kishte parë Kinin përsëri në bibliotekë. Të nesërmen ne ishim përballë, në trotuarin përpara hotelit. Kërkonte hotelxhiun. Me atë kalonte kohën. Unë i u afrova. Doja që ti flisja për librat e tij që kisha lexuar me Dinin, por në çast u pendova. Nuk mund që ta tradhëtoja shokun tim. Kishim dhënë një fjalë. Zbrita nga trotuari e bëra që të ndroj rrugë. Sikur doja që të shkoja nga Mapua. E vura re që më pa. Madje vuri buzn në gaz dhe më përshëndeti me kokë. Ai më njihte tani…

* * *

Biblitekaria na tha; Kini do të bëj një film për Cërrikun. Do të shkruante skenarin. Ishte pëlqyer shumë reportazhi tek « Ylli ». Edhe ata të udhëheqies e kishin uruar. Ne që ishim në sallë nuk na mbante më gëzimi. Mora « Tom Sojerin që e kisha lexuar më parë dhe fluturova drej e para pallatit të Dinit, që ishte disa metro larg atij që banoja unë. I fola nga dritaria e banjos, se shtëpinë në katin e parë e kish, por ai nuk më dëgjoi. Mbase nuk ishte brenda. Nënë Feria gjithë ditën në maternitet rrinte, njëqind metër më poshtë. Kishte shumë lindje atë kohë. Vinin edhe nga fshatrat përreth
Dola përsëri. Në xhep mbaja edhe një vjershë që kisha shkruajtur ato ditë. I a kushtoja nënave. Meti e kishte pëlqyer, por unë nuk i thashtë të fshehtën time. Doja që t’i a tregoja shkrimtarit, Kinit dhe jo mësuesit tim të letërsisë, Hyjniut. Në shkollë atë kohë na kishte ardhur edhe një poet tjetë, Musai, por ai jepte mësim në shtatëvjeçare. Vinte dhe zhdukej si era në qytet, pa komunikuar me njeri. As edhe me Kinin. Kështu mendoja une, pasi sa zbriste nga autobuzi i linjës që e sillte nga Elbasani, vrapin e mbante në shkollë, tek godina e gjimnazit. Dhe anasjelltas kështu bënte. Ishte shumë i ri dhe aso kohe sapo kishte nxjerre edhe një libër me vjersha, « Ne njezet vjeçaret ». Do ta lexoja më vonë librin e tij dhe do të më rrëmbente.
Kini ishte ulur në lulishte me hotelxhiun. Me ta ishte edhe kuzhinjeri. Rallë e shihnim këtë njeri në qytet. Mbahej se lexonte, po unë nuk e kisha parë asnjëherë në bibliotekën e qytetit, që më ishte bërë si shtëpi e dytë. Ishte tridhjetvjeçar nga Elbasani, por në pamjen e parë nuk tregonte për aq.. Dukej se të tre ishin lidhur në miqësi. Gjithë pasditen u solla aty rrotull në pritje që të lëviznin nga vëndi të tre. Mendoja se do ta prishnin muhabetin shumë shpejt e secili do të shkonte në punën e vet. Po vinte darka dhe unë i kisha lënë pas dore mësimet për të nesërmen. Guzhinjeri duhej që të ishte në kuzhinë ato çaste, për të përgatitur darkën në restorant, por ata si për inatin tim ende nuk po lëviznin nga stoli.
Kur mendova se nuk do te behej më gjë, i pari e prishi vërtet kuzhinjeri. Ai i ra përmes lulishtes e u fut pas mapos për të dalë tek hoteli. Edhe hotelxhiu u ngrit pas disa çastesh. I dhanë dorën njëri tjetrit dhe u ndanë. Ky shkruante ndonjë gjë atë kohë tek revista, « Hosteni », por unë nuk besoja tek talenti i tij. Duhej që t’i a rregullonin ata të redaksisë. Vazhdonte të mesmen në shkollën e natës. Ishte në klasë me Hekuranin, shef reparti në uzine, e që më vonë u bë edhe antar i byrosë politike. Kini ecte qetësish. Mori rrugën për nga PTT- ja e qytetit. Me siguri që do te fliste me shtëpinë. Kështu bënte disa herë në jave. E ndoqa nga pas.. Në heshtje dhe paralel nga rruga e dyqaneve. Vendosa që ta pres kur të dilte nga posta. Ashtu bëra. Zura një cep për të mos rënë në sy nga kalimtarët e paktë që nxitonin për në shtëpi dhe në gjysmen e hijes së një llambe rruge që nuk ndriçonte mirë, m’u duk vehtja si guerilas i vërtetë
– Shoku Kin – i thashë me një gjysëm zëri dhe ndjeva që fraza më mbeti brenda në grykë.
Nuk më dëgjoi. As edhe më pa. Zbriti qetësisht shkallët e jashtme të godinës e u gjet menjëherë në shesh, para se të futej në asfalt.
I fola prap
– Shoku Kin, a ka mundësi ?-
Qëndroi në çast. Kthehu kokën e u afrua për të me dalluar më mirë. Pashë syzet e tij të trasha optike dhe heshta. Harova se ç’duhej që ti thosha.
– Ouu, poeti – tha ai gazmor dhe qeshi si i pafajshëm
E humba fare. U hutova. Nuk dija tani nga ta filloja. Ku e kishte marrë vesh ai të fshehtën time ? Që unë shkruaja vjersha pak veta e dinin, dhe njerezit e familjes sime.
– Më ka thënë, Poli, bibliotekarja për ty – tha sërrish shkrimtari buzagaz. Ajo ishte shoqe me ime ëmë dhe vinte në fundjavë tek ne për të pirë kafe. Ishim në një lagje. Katër numra pallatesh diferencë.
Nuk dija se si të bëja. Ta nxirrja apo mos t’a nxirrja fletën, ku ishte shkruar poezia e fundit, dhe që unë e konsideroja si kryeveprën time në ato çaste.
– Po nuk jemi ulur anjëherë bashkë. Jetojmë në një qytet dhe të mos flasim për krijimtarinë tonë ? Hë si thua ti, shkon kjo ?
Qeshi me gjithë zemër.
Në çast u ndjeva i ç’armatosur krejtësisht. Vendimin e mora menjëherë. Të mos e nxjerr poezinë. U ndjeva i turpëruar dhe i pafjalë
– Takohemi neser ? – pyeti Kini, – pasi sot vajti vonë. E lemë kështu ?
Pohova me kokë dhe kuptova se fjala më mbeti në grykë sërrish. E ç’mund që ti thosha tjetër shkrimtarit Kin Dushi ?

* * *
Gjithë atë natë nuk më zuri gjumi. Ashtu i pafjetur u nisa në shkollë. Pa mësuar lëndët e ditës. Sytë më ishin futur e fshehur në zgavra e mezi i hapja. Mësuesi i bioligjisë e vuri re, që në orën e tretë. Kisha dremitur në bangën-tavolinë dhe klasa kishte qeshur. Store.
– Shko në shtëpi – tha mësuesi qetësisht dhe ëmbëlsisht. – Qetësohu.
Me erdhi turp. Shoqia e bangës më shikonte me qesëndi.
Dini m’u bë krah
– Pse bëni kështu – i u drejtua klasës. – Njeriu ndodhet në një moment të tillë. Na ka ndodhur që të gjithëve. Mua po më duket sikur po e fyejmë, Lekon
Kaq desha. U duka sikur u shkunda vërtetë nga literagjia ku kisha rënë. Nuk pranova që të shkoj në shtëpi. Isha vrarë në sedër. Po mësuesi nguli këmbë përsëri me dashuri. Ç’të bëja ?
U ngrita e dola në heshtje.
Nëna u bë merak, por unë e sigurova se përveç një dhimbje koke të lehtë, nuk kisha asgjë me rëndësi.
– Do të kap gripi. Ka kohën tani. Shtrihu dhe qetësohu një herë, pastaj, po të kesh gjë e bisedojmë edhe me doktor Xhevdetin.
U mbylla në dhomën ku flinim ne fëmija dhe gjumi më mori menjëherë në pushtetin e tij.
Kur u zgjova, kishte rënë mbrëmja mbi Cërrik, e qyteti si gjithë qytezat e asaj kohe, ishte zbrazur. Nuk mund që të lëvizja më. Më erdhi keq që nuk e kisha takuar atë mbasdite Kin Dushin. Ai më kishte lënë edhe takim. Do të mendonte se unë jam i pakorrekt. Po ku ta dinte ai ? Duhej që të me kishte kërkuar nëpër qytet. Njerëzve të shtëpisë nuk u thashë asgjë. E si mund që ta bëja këtë. Për ata mjaftonte që unë nuk kisha temperatyrë dhe se ndjehesha mirë, si njeri normal pa asnjë virus në trup.
– Dale, do të bëj ca petulla – tha e gëzuar ime ëmë.
Unë kisha zënë vënd në një kënd të kuzhinës, mbi minder, ku rinim zakonisht ne fëmija, sepse ai ambjent na shërbente edhe për të pritur të tjerët. Zakonisht, kur vinin si mysafirë a për kafe. Shoqet e nënës, por edhe shokët e babait, komshijtë.
Mendoja të nesërmen. Do ti kërkoja falje Kinit.
Këtë herë nuk do të isha memec më me të.

* * *

Të nesërmen Kini iku nga Cërriku. Krejt pa pritur. Kishte patur për të një telefon në komitetin e partisë. E kërkonte udhëheqia në Tiranë. Nuk dihej asgjë më tepër
Ma tha Hamza Nuredini sapo u mblodhëm për provat e numrit të ri të estradës. Me të parin kishim konkuruar në pallatin e kulturës së Maliqit në Korçë, në një festival estradash të klasës puntore, dhe kishim zënë vend të mirë, të dytë. Drejtuesi i institucionit, Gaqo Veshi, ai që njihej nëpërmjet pseudonimit Hyskë Borobojka, na kishte lavdëruar, por çmimin e kishte marrë për vete.
Regjizori ynë Fehim Hoshafi na kishte inkurajuar përsëri.
– Kanë favor dialektin ata – tha Miti Nito, një aktor që punonte si turbinist në TEC in e Cerrikut, i cili luante edhe fantazmën e kapitalizmit, si një skelet i vertete. Ky njeri më vone u bë edhe antar i komitetit qëndror dhe zbuloi grupin puçist në ushtri.
Jehona ishte shuar. Edhe qejfmbetjet tona ishin haruar.
Hamzai na kërkoi ne të orkestrës, që të mobilizoheshim përsëri. Filluam provat me Adile Agushin, një këngëtare me një zë magjik për ne. Punonte ne uzine si laborante. Vëllain e saj Gramozin e kisha shok klase. Ishin jetime dhe rinin tek motra më e madhe, Limja, e martuar me një furxhi. Fehimi i kishte premtuar për ta marrë në Tiranë, por ajo nuk kishte pranuar. Nuk mund që ta linte të vëllain vetëm. Por rregjizori kishte ngulur këmbë sërrish për asamblin e këngëve dhe të valleve, dhe përgjigja nuk ishte dhënë ende nga këngëtaria.
Erdhi dhe këndoi atë pasdite. Në repertorin e saj ishin këngët e Agim Prodanit, por edhe ato të Shqipërisë së mesme, që u jepte jetë Fitnete Rexha.
Kishte kaluar një javë dhe Kini nuk ishte dukur më në Cërrik. Unë që e kisha mëndjen aty, u bëra merak, ndjeva mallë. Kishim lënë një takim që nuk u realizua, dhe mezi prisja që ta shihja, një orë e më parë. Por ai erdhi, pikërisht atë ditë që unë kisha hedhur në një fletore të re disa vjersha për t’i a treguar në rastin më të parë. Dinit i kishte ikur dëshira e takimit. Ai më kishte thënë, se « atë njeri që e thërrasin në udhëheqie duhet që të kishte diçka ». Unë i kisha treguar për urgjencën e Kinit në Kryeqytet. Atë gjykim nuk duhej që ta kishte nga vehtja. Mbase e kishte diskutuar me Ferijen, nënën e tij, e cila kishte goxha eksperiencë në këto punë, kur të thërrasin në komitet….
Por unë nuk e kisha atë hall.
E pashë në buzë mbrëmje në bulevardin e qytetit. Ishte serrish me hotelxhiun që e ndiqte « cuq e cuq », si me hap breshke, i krrusur dhe me një gungë të dalë në krahun e djathtë të kurrizit, poshtë shpatullës, si kuazimondua i Hygoit. Ecte shtrember dhe këmbët mezi i hidhte. Isha me babain në ballkon. Më tregonte një histori fshati, andej nga Vlora, kur ishte i vogël. Zakonisht të mëdhejtë kanë qejf që ta kujtojnë fëmijërinë. Madje me nostalgji. Mbase për tu shkeputur një çast nga koha që përjetojnë, nga hallet dhe problemet që ndeshin në shoqëri, e ato të përditshmet.
Të nesërmen dola shpejt në shesh. E djela ishte zakonisht e qetë në Cerrik. Në mëngjez pak njerëz lëviznin në rrugë. Altopolanti shpërndante muzikë e dëgjohej kudo. Ishte ora e radiopostës. Mua më pëlqente ta dëgjoja aty në shesh. Takoja edhe ndonje shok që banonte larg lagjes sime, por atë ditë nuk gjeta asnjë nga moshatarët e mij. Kinin e dallova larg. Kaloi në trotuarin përbri lulishtes. Më pa. Qëndroi në një çast dhe ma bëri me dorë që të afrohesha. I a dallova që larg buzëqeshjen. Ashtu ishte ai. Gazmor dhe hokatar në jetë. Shkrurante dhe fliste me shume humor, si shkodran i vërtetë. Ndjeva se u emocionova së tepërmi. U ulëm në një nga stolat e lulishtes së qytetit. Por kjo kalo shpejt. Iku si me magji. Pas kësaj u ndjeva mirë. I lirshëm dhe i qetë…

* * *
Pasdite tek ime ëmë erdhi Polikseni, bibliotekaria e qytetit. Për kafen e zakonshme të së djelës që e pinin së bashku. Ishin vetëm. Kishte sjellë edhe të rejat e qytetit. Edhe për Kinin në Tiranë. Në fund i kishte qarë hallin sime mëje. Priste të hënën inventarin nga Bashkimet Profesionale, se andej varej kinoklubi i kulturës me bibliotekën. Ishte defiçit me libra. Ja kishin marrë një e nga një. Vetë pranonte se ishte e « pa kujdesshme ne punë ». Nënës sime i ra gjaku në fund të këmbëve për shoqen e filxhanit që i sillte të rejat e qytetit, pasi ajo vetë nuk dilte, po i pëlqente që ti dëgjonte. Sidomos nga një sjellëse e dorës së parë. Eshtë si një agjensi lajmesh, thoshte shpesh e qeshte si e zënë në faj, sa herë im ate e qesendiste duke e pyetur për shëndetin e saj
– Zgjidh në bibliotekën e tim biri. Merr ç’të duash – i th ime ëmë – sa ta kalosh kontrollin e pastaj ktheji, se djali është i marrosur pas tyre. I ka kapital. Veçse libra blen ai. Nuk më ardhur e përgatitur nxorri dy thasë dhe i mbushi dëng. Ç’zuri dora. Ngarkoi tre dhjetëvjeçar që luanin jashtë dhe i çoi drejt e në shtëpinë e saj që nuk ishte larg.
Të nesërmen pas drekës shkova në bibliotekën e qytetit. Si zakonisht, pa e ditur se gjysma e bibliotekës sime kishte përfunduar tek Poli. Nuk më kishte rënë në sy. Por edhe ajo heshti e nuk më foli për këtë. U tregua e përzëmërt.
– Kishe takuar, Kinin, atë shkrimtarin, dje ? Më thanë. Të kishin parë në lulishten e qytetit. Ti e ke lexuar romanin e tij të fundit « Një emër në mes të yjeve »
Pohova me kokë.
– Të tregoi se e kishte pritur kryeministri, vetë shoku Mehmet ? – më pa drejt e në sy, si një lozonjare e vërtetë.
Nuk dija se ç’ti thoja. Ne biseduam për letërsinë, për librat, për vjershat e mija që ai i lexoi me kujdes përpara meje, dhe pastaj « i analizoi » një për një. Natyrisht, që duke më dhënë vrejtje më shumë, e duke më përgëzuar me kujdes. Si me pikatore….
– Pse mor Kin, i kishte thënë shoku Mehmet i nxehur. Komunistët tanë gjatë luftës kanë qenë imoralë ? Na i ke futur edhe në dyshekun e njerëzve që i fshehnin me vajzat dhe nuset e shtepisë. A e kupton, që ke goditur moralin e luftës sonë ?. Dhe këtë e bën ti që ke qenë pjesë e asaj armate që çliroi Shqipërinë.- Jo shoku, Mehmet. Përkundrazi. Unë kam dashur që të jap pikërisht besan e komunistëve gjatë asaj lufte epope. Dhe këtë e kam bërë duke treguar një moral të fortë e të paepur të njerëzve tanë, edhe në ato rrethana. Kryeministri kishte tundur kokën e pastaj kishte qeshur. Eja të përqafojë. Ke bërë një libër të mrekullueshëm.
Bibliotekaria e tregonte sikur të kishte qenë vetë atje në atë takim
Dola jashtë e zbrita në shesh. Ndjeja se më dhimbte koka. Më dukej se qyteti zjente.. Vërtetë që në roman kishte një skenë ku një guerilas dhe komunist, ndiqej nga një patrullë në orët e para të mëngjezit. Ai hyri nga murri i një avllije në një shtëpi të thjeshtë tiranase, pa trokitur në në porte, për t’i shpëtuar ndjekjes. I zoti i shtëpisë që ishte një burrë mbi 60 vjeç, me xhaketë të hedhur krahve, kërkoi që ta fsheh guerilasin. Karabinierët që kuptuan se djaloshi hyri në atë shtëpi trokitën fort me qytat e armeve dhe duke bërtitur « Hapeni. Hapeni se do ta shqyejmë. ». Plaku ishte në mëdyshas.. Pastaj pa pritur i tha djaloshit që mbante nje revolver në dorë.
– A keni besë ju komunistat.
Tjetri pohoi
– At’here futu në krevat të nuses së djalit tim, pasi ai sot nuk është këtu. Në se do të pysin, do tu thauash se je im bir.
Kur mbitën karabinierët, kontrolluan gjithëçkah nëpër shtëpi. Erdhën edhe tek dera e dhomës, dhe pyetën.
– Kush është brenda ?
– Im bir me nusen. Janë në gjumë – tha plaku.
Hapën derën e në dhomë hynë disa prej tyre. Çifti ishte në shtrat… Pastaj ikën. Dolën në koridor dhe i thanë njëri tjetrit. « Na shpëtoi. Duhet që të ketë kaluar në murrin e fqinjit. Të nxitojmë. Ta kapim. Këtë herë nuk duhet që të na shpëtojë më… » Kini e kishte lartësuar figurën e komunistit me këtë skenë, duke i shpëtuar edhe mërisë së kryeministrit i cili mund që ta fuste dhjetë pashë nën dhe. Ta syrgjinoste. E pse jo, edhe ta dënonte me burg, edhe pse ai kishte shkelur dhe ardhur nga rruga e luftës për liri.

* * *
Në darkë të njëjtën histori ma tregoi edhe ime ëmë. I a kishte thënë bibliotekaria e qytetit kur piu kafen në shtëpinë time. Nuk tregova interes. Jo se e dija, por se si më erdhi. Kur u shtriva në shtrat, pyeta vehten. Pse i tregon Kini këto ? Pse ai merret me njerëz që përhapin lajme gjithandej. Nuk u bëra xheloz që nuk ma kishte treguar në lulishte edhe mua, por më vinte keq, që ai ishte kthyer në objekt të thashethemeve të qytetit. Nuk zgjidhte njerëzit e duhur për të biseduar.
Që atë ditë, bibliotekaria nuk shkeli më në shtëpinë tonë. Babai u xhindos. « Rrojmë në një kohë dhe vend të keq » na tha. Ime ëmë nuk e bëri më shoqe.
Po Cërriku nuk bënte dot pa thashetheme. Nuk jetonte. Shkrimtari i ardhur nga Tirana ishte një gjah i majmë.
Edhe pse isha gjimnazist në ato vite e i pa formuar mirë, në etapën e fundit të adoleshencës, m’u krijua përshtypja se Kini ishte një njeri i sinqerte dhe i çiltër, më shumë se ç’duhej. Ata që donin ta rrëzonin e dinin mire skemën kur e prunë në Cerrik.
Pas pak muajsh ai përfundoi në pranga. Kjo ndodhi shpejt. Në gjyq i dolën dëshmitarë, hotelxhiu dhe…guzhinjeri. E akuzuan për armik të partisë, për agjitacion e propogandë. Gjyqin i a bënë në Elbasan. I dhanë 6 apo 8 vjet burg. Nuk më kujtohet. Filmin që realizuan sipas skenarit të tij në Cërrik, nuk e shfaqën. E ndaluan dhe e bllokuan pa dalë në premierë. Në të ishte gjithë qyteti. Jeta dhe njerëzit e tij. Dhe ata që e akuzuan. E përgojosën. E shkatërruan dhe e dënuan.
Kishte shkruajtur me dashuri për ta.
Përfaqsues së klasës së re puntore. Naftëtarë…

* * *
Nuk e di se sa pas vitesh, por ka qenë Mars at’here. Elbasani festonte Ditën e Verës. Ishim të ftuar tek xhaxhai, sepse gruaja e tij ishte elbasanase. Do ta festonim së bashku. Ishte planifikuar « Rrapi i Manxit » për të ngrënë drekën e festës. Atje mblidhej gjithë qyteti. Organizoheshin aktivitete artistike. Grupet amatore dhe estrada e qytetit jepte shfaqie.
Nga orët e para të mbasdites zbrita në qytet. Erdha më herët me disa djem që i njihja. Ishin shokë të djemëve të xhaxhait tim. Përcolla edhe një tek autobuzi i Daj Ganit, një cërrikas që ishte me ne, dhe u ktheva në rrugën me kalldrëm, bri axhensisë. Mora të përpjetën e pazarit. Tek cepi i mapos, bri një dyqani me « Bogaçe », u shfaq Kin Dushi. Këtë herë i krrusur dhe i plakur shumë. Gati sa nuk e njoha. Kishte një paltesy doku të vjetër bojë qielli, e të dalë boje. Ecte si i trembur. Ndali një çast para meje. Pastaj u duk se u pendua. Mbase mendoi në çast se nuk donte që të më bënte pis. Zuri udhën. I fola. Kin
U kthye dhe më dha dorën.
– Poet. E dua Cërrikun dhe njerëzit e tij, por jo ata që më dënuan. Mos u a pafsha sytë, hotelxhiut dhe guzhinjerit. Ishin spiuna të sigurimit. Por edhe këtu në Elbasan tre poete më dënuan. Ata i a bënë aktakuzan hetuesit tim që më torturonte ç’njerëzisht. Analizuan edhe romanin. Atë skenën që di ti, për të cilën më pyeti kryeministri. E nxorrën reaksionare…
Me tha që kishte dalë nga burgu ca kohë më parë, dhe se jetonte në Tiranë, pranë familjes.. Me sytë kishte probleme serioze dhe se i trembej errësirës së përjetshme.
– Bëji të fala Hyjni Cekës, dhe Dhimitër Xhuvanit. Këtij nuk i kam folur kur punonte në Pazhok dhe shoqërohej me ty. Ishte me ftohmë, ashtu si unë…
Porosinë i a bëra. Dhimitri qeshi duke vënë buzën në gaz. Ishte rringritur përsëri në këmbë atë kohë. Punonte në kinostudio si skenarist. Hyjniu, profesori im i letërsisë, djali i Salim Cekës, që u dënua me vdekje se përktheu « Shopenhaurin » në Shqipëri, më pa në fytyrë si i friksuar.
– Faleminderit – tha nën zë
Për Kinin, nuk dëgjova më. U duk se u harrua.
Nga mezi i viteve 80 të, ndërsa zbrisja në Cërrik për tek prindërit e mij, me djalin tim të vogël përdore, në një shtyllë neoni pashë një lajmërim vdekje. Pyeta dikë që posa i hodhi një sy
-Eshte ai që futi në burg atë shkrimtarin. Hotelxhiu – më foli një zë nga pas, që kishte dëgjuar interesimin tim.
Ktheva kokën. Ishte Pashakua..
Pashako Çela, një tjetër personazh i atij qyteti, të cilin tashmë e kisha braktisur prej disa vitesh. Jetoja me famijen time të re në Elbasan.
Gruaja – burrë që bënte jetë të dyfishtë, midis mashkullit e femrës, si një virgjëreshë e vërtetë, njihej mirë në atë komunitet puntorësh. Kishte punuar në rininë e saj si traktoriste. Shumica e konsideronin si të ç’mëndur, por ajo jetonte tjetër kohë. Jo të atyre që të fusnin për hiçgjë në burg…pa pagesë, por me militantizëm. Shkatërronin jetë njerëzish…
Pashakua këta tipa i vinte në majë të hunit…
Foto: Pamje nga qyteti i Cerrikut/

Nga Asllan DIBRANI/ Shtutgard/
Në Shqipëri ka bërë jehonë vizita e Papa Françeskut në mediat ndërkombëtare. Thuajse secila gazetë prestigjiozeve botërore e kanë raportuar dhe komentuar në mënyra të ndryshme.
Reportazhe, artikuj dhe komente mediale e përshkruan itinerarin e ceremonisë të kreut të Vatikanit dhe shton se kjo vizitë shihet si një mbështetje për përpjekjet e Shqipërisë për t’u rreshtuar dhe afruar me Perëndimin, dhe integrimin e saj si pjesë e Bashkimit Evropian.
Me një vëmendje të veçantë për këtë vizitë historike të Papa Françeskut në Tiranë, u prononcuar edhe disa media televiziv drejtpërsëdrejti siç ishin Televizioni “Rai 1” italian “SNN” amerikan etj, duke pasqyruar ardhjen e Atit të Shenjtë në Shqipëri . Këtë takim historik dhe me vlera prestigjioze kombëtare e përcollën të gjitha mediat shqiptare kudo që janë . Takimet presidenciale dhe qeveritare ja shtuan vlerën këtij takimi ,nga e cila botërisht u pa mikpritja dhe traditat shqiptare për miqtë e vet.
Takime të ngjashme u bënë edhe në mërgatën shqiptare në shumë shtete , po veçojmë takimin në kishën shqiptare të Shtutgardit , pasi që ishte edhe ditë e diele . Këtu u koordinuar mesha javore , po edhe takim kushtuar Papa Françeskut në Tiranë. Këtu çdo të diele takohen m e qindra besimtar , po edhe kësaj here ishte e ngjashme , me një numër të madh njerëzish. Pati edhe disa qe u vonuan për ceremoninë e meshës nga se ishin përqendruar pran ekraneve televizive në përcjelljen e vizitës së Papës në Shqipëri qe u transmetonte drejtpërsëdrejti ky takim.
Pamje e publikut për nder të vizitës së Papa Françeskut në Tiranë që u shënuar edhe si ditë historike në mbare popullin shqiptar !
Kisha katolike shqiptare në Stutgart ishte përgatitur për ketë festë. Ajo e kishte zbukuruar në mënyrë të veçantë këtë të kremte me një portret te madh të Papa Françeskut. Zoti Marijan Lorenci, famullitari i misionit katolik në Stutgar përshkrua shumë bukur këtë takim në Shqipëri të Papës ,ndër te tjera theksoj se është një nder i madh për ne shqiptaret , për Shqipërinë tonë , për Kosovën tonë dhe për kombin tonë , një vizitë e shenjtë në vendin e shenjte të Nënë Terezës Shqipërinë e dashur .
i vazhdoi dhe tha se edhe ne si komunitet shqiptar në Gjermani e ndiejmë një privilegj për këtë takim aq madhështor, qe i behet një vizitë popullit tonë të vogël nga një njeri i madh . Populli ynë dha, nga vetja vlera si Nënë Terezën , Skënderbeun, Ibrahim Rugovën dhe Ismail Kadarenë, me çka do krenohemi ne shqiptarët për gjithmonë . Meshën e kësaj dite e shoqëruan edhe dy pagëzime për dy fëmije të lindur në Shtutgard. Ata u pagëzuan nga At Lorenci i mbështetur në librin e parë në gjuhen shqipe të “Mesharit” me thënien “Unë po të pagëzoj në emër të Atit, e të Birit e të Shpirtit të Shenjt”.
Kultura jonë ka filluar nga Shën Jeronimi e këndej, shqipja e shkruar dëshmohet vetëm në shekullin XV, në kohën e Gjergj Kastriotit, ku edhe shprehet fuqishëm një identitet shqiptar përpara vetvetes dhe përpara botës.

Sot, 25 Shtator 2014, u mbush plot një vit nga ndarje prej nesh e motrës, nënës, gjyshes, bashkëshortes së dashur, Prena Gojcaj!
E dashur Prena!
Ishte një vit i pikëlluar ky, që kaluam dhe zemrat tona janë djegë nga malli për Ty. Ti ishe aq e mirë, aq e dashur, aq e dhimbshur, sa e kemi të vështirë të mësohemi me faktin se të mori Zoti për vete e ne na la nën peshën e dhimbjes së madhe.
Ne ende i mbajëm sytë nga dera se mos ti rishfaqesh prapë e gjallë, e mirë, e dashur, ashtu me atë buzëqeshjen që nuk t’u nda as në castin e mbramë!
Do të kalojnë ditë, javë, muaj, vite, por ti do të jeshë e gjallë në mendjet, zemrat, shprtrat, kujtesën tonë!
I Përjetshëm Kujtimi Yt!
I lehtë dhe’u i Amerikës!
Shpirti në Paqë, motër, nënë, kunatë,gjyshe, bashkëshorte!
E Kujtojnë:
Vllëzerit Zef Tom Selca me familje, Rrok Tom Selca me familje, Llesh Tom Selca me familje, Tony Tom Selca me familje, Gjeto Tom Selca me familje, Ndoc Tom Selca-Motrat Tereze Selca Dojani me familje dhe Maria Selca Gojcaj me familje
Kunati Lek Gjeto Gojcaj me familje, të rejat Rudina Leka Gojcaj dhe Violeta Shkreli Gojcaj.
Bashkëshorti Pashko Gjeto Gojcaj,Fëmijët Gjon Pashko Gojcaj me familje;Augustin Pashko Gojcaj me familje,Norma Gojcaj Zagreda me familje;Diana Gojcaj Nikci me familje;Nipat Gabriel, Lukas dhe Christian Gojcaj ;Jakob dhe Adrian Zagreda;Mbesat Monika Gojcaj dhe Veronika Zagreda
New York, 25 Shtator 2014

Baba Rexhë përjetoi lirinë e Kosovës dhe menjëherë pas luftës në vitin 1999 ai në shtëpinë e tij në Novosellë u vizitua me një qëllim nga zyrtarë të Departamentit Shtetëror të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Atë e dekoruan me medalje për luftën e tij kundër komunizmit dhe për liri kombëtare
Në fshatin e tij të lindjes në Novoselë të Pejës, të hënën ndërroi jetë dhe u varros ballisti Rexhë Berisha. Atij i munguan vetëm edhe dy vite që ta rrumbullakojë një shekull jetë. Por edhe ato që i jetoi nuk i ka çuar huq, pasi pjesën më të madhe të viteve të tij Baba Rexhë ia ka kushtuar lirisë së kombit dhe trojeve shqiptare.
Si pjesëtar i Ballit Kombëtar gjatë Luftës së Dytë botërore është përballur në beteja të shumta kundër forcave çetnike e komuniste. Vitin e fundit të Luftës së Dytë Botërore, që njihet si qendra antikomuniste, Rexhë Berisha me disa bashkëluftëtarë e ka jetuar në shpellën e Bozdanit në Bjeshkën e Haxhijave në Novosellë. I përndjekur nga forcat komuniste, ai dhe një grup bashkëluftëtarë të tij morën rrugën për në Greqi.
Pasi kaloi një kohë në Greqi ai iku në Gjermani ku u përfshi në strategjinë e përbashkët të Ballit Kombëtar, CIA-s amerikane dhe Shërbimit Britanik M16, për ta luftuar komunizmin. Në nëntor të vitit 1949 Rexhë Berisha me disa të tjerë zhvilluan një desant në veri të Shqipërisë, por misioni i përgatitur dështoi ngase ishte dekonspiruar.
Ai dhe disa shokë të tij pastaj largohen nga Shqipëria dhe rrugës duke kaluar nëpër Jugosllavi ata kapen në Çaçak të Serbisë. Mirëpo, me intervenim të CIA-s ata lirohen, kurse Berishës i bëhet e mundur të kthehet të jetojë në fshatin e tij në Novo Sellë, ndonëse gjatë tërë kohës deri në fund të luftës në Kosovë ka qenë nën vëzhgim të UDB-së.
Baba Rexhë përjetoi lirinë e Kosovës dhe menjëherë pas luftës në vitin 1999 ai në shtëpinë e tij në Novosellë u vizitua me një qëllim nga zyrtarë të Departamentit Shtetëror të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Atë e dekoruan me medalje për luftën e tij kundër komunizmit dhe për liri kombëtare./B..S/

ME 25 SHTATOR 2014 FILLON NDËRTIMI I RRUGËS DEÇAN-PLAVË/
Për shqiptarët e Plavës dhe Gucisë fillimi i ndërtimit të kësaj rruge ka rëndësi jetike dhe përbën proritet mbi prioritete. I jemi mirënjohës Qeverisë së Kosovës e cila më në fund vuri në jetë premtimet e shumta që I pat bërë Plavës e Gucisë për realizimin e këtij projekti.
Shqiptarët që jetojnë në Plavë dhe Guci, por edhe ata kudo që ndodhen i ka gëzuar pamasë ky lajm. Ata shpresojnë dhe besojnë në finalizimin e këtij projekti madhor dhe shumë të rëndësishëm për gjallërimin dhe zhvillimin e kësaj treve shqiptare.
Le të jetë ky projekt një shpërblim dhe mirënjohje për kontributin e pakursyer, që kanë dhënë Plava dhe Gucia për çeshtjën kombëtare gjatë gjithë periudhave të historisë.
Fondacioni Plavë-Guci me seli në SHBA-së ka pasur kontakte të vazhdueshme me zyrtarët më të lartë të shtetit të Kosovës dhe e ka ngritur çeshtjën e ndertimit te rrugës të lartëpërmendur. Pas premtiveve të vazhdueshme sot po korrim realizimin e premtimeve dhe kjo rugë,rrugë e shpresës, po fillon të ndërtohet.

Fondacioni Plavë Guci
P. O . Box 670923 Van Cott Station
Bronx NY 10467
Tel- 914-439-5798